Kerkkeuze en huwelijksinzegening
Ds. H. Veldhuizen | 2 reacties | 03-04-2012| 14:03
Vraag
Mijn moeder is Jehovagetuige, mijn vader atheïst en mijn broer protestants. Ik heb zelf altijd iedere zondag de dienst bijgewoond in een katholieke parochie. Toen ik ging studeren werden mijn kerkbezoeken minder frequent, maar ik ga nog zeker een keer in de maand naar mijn eigen parochie waar ik helemaal op mijn plek zit. Nou heeft mijn (atheïstische) vriend gevraagd of ik met hem wil trouwen, waar ik natuurlijk dolgelukkig mee ben. Maar ik wil alleen maar trouwen voor de kerk en in stadhuis, of anders niet. Het probleem is alleen dat ik dus niet gedoopt ben, geen communie/vormsel heb gedaan en dit ook liever niet wil doen met als enige reden trouwen. Dat zou ik hypocriet vinden. Ik heb de keuze voor de Heere gemaakt, maar ik vind mezelf te jong om me vast te leggen aan een parochie. Ik ben opgevoed met het idee dat geloven prima is, maar dat je je nergens hoeft aan te sluiten om te mogen geloven. Daar sta ik nog steeds achter. Ik ga ook graag naar de koninklijke zaal, kerk en moskee. Ik wil me gewoon niet vastleggen aan één gebedshuis, maar wel aan de Heere en ook zoveel mogelijk mijn leven leiden naar Zijn beeld, waarbij ik ook zeker mijn beeld mee wil nemen omdat ik een zelfstandig mens ben. Best modern dus. Mijn vriend staat achter die beslissing en wil ook graag in de kerk trouwen. Hij heeft geopperd ons te laten dopen en vormsel te doen, zeker omdat onze toekomstige kinderen dan ook gedoopt kunnen worden, iets wat we graag willen als dat ons gegeven is. Maar is er geen andere manier om toch voor de kerk te trouwen maar later te kiezen bij welke gemeenschap wij willen aansluiten?
Antwoord
Beste vriendin,
Heel fijn dat je je vraag gesteld hebt. En vooral wàt je vraagt: dat je je huwelijk wilt laten inzegenen in de kerk. Je zegt zelfs heel uitgesproken dat je alleen maar wilt trouwen voor de kerk en in het stadhuis, of anders niet trouwen. Ik vond dat vooral mooi omdat je (je vindt het toch niet erg dat ik het zó zeg?) uit een heel 'gemêleerd' gezin komt: je moeder Jehovagetuige, je vader atheïst, je broer protestant en jij gaat naar een katholieke parochie. Ik maak uit alles wat je schrijft op dat je heel oprecht zoekend bent. Je hebt de keuze voor de Heere gemaakt, schrijf je, en je wilt je leven ook zoveel mogelijk leiden naar Zijn beeld, waarbij je ook zeker je eigen beeld mee wilt nemen omdat je, schrijf je, een zelfstandig mens bent.
Of dat laatste, "je eigen beeld meenemen", helemaal mogelijk is, weet ik niet. Er moet namelijk als we naar Gods beloften en geboden willen leven ook wel eens (soms zelfs heel wat keren), een streep door onze eigen beelden. Bovendien kunnen we ons met ons eigen beeld vergissen. Maar dat zul je vast wel met mee eens zijn.
Nu heb je een probleem: je vriend heeft je ten huwelijk gevraagd en daar ben je dolgelukkig mee, maar die vriend is atheïst. Maar: hij staat, wat het trouwen in de kerk betreft, achter jouw beslissing en wil als jullie trouwen ook graag in de kerk trouwen. Hij heeft zelfs geopperd dat jullie je eerst laten dopen, ook omdat jullie willen dat jullie eventuele toekomstige kinderen gedoopt kunnen worden, maar je zou het hypocriet vinden als je je zou laten dopen met als enige reden om in de kerk te kunnen trouwen. En binden wil je je niet; je staat, schrijf je, nog steeds achter het idee waarmee je bent opgevoed: dat geloven prima is, maar dat je je nergens hoeft aan te sluiten om te mogen geloven. Nu is je vraag: Is er geen andere manier om toch voor de kerk te trouwen, maar later te kiezen bij welke gemeenschap jullie je willen aansluiten?
Laat ik met de vraag over het dopen beginnen. Je hebt gelijk dat je het hypocriet vindt om je te laten dopen om de enige reden dat je in de kerk wilt trouwen. Ik denk dat ook je vriend het daarmee eens zal zijn. Gedoopt worden betekent namelijk, anders dan de kinderdoop, dat je een persoonlijk jawoord geeft. Bij de kinderdoop geven de ouders dat jawoord en ze beloven hun kind in de lijn van dat jawoord groot te brengen. Maar bij de volwassenendoop geef je zelf een jawoord. En dat jawoord heeft consequenties; het is eigenlijk een belijdenis: ik wil de Heere dienen, en dat wil ik mijn leven lang, daar draag ik een teken van op mijn voorhoofd. En ik denk dat ik heel eerlijk moet zeggen dat dat ook betekent dat je je daarmee voegt bij de kerk waarin je je jawoord geeft en gedoopt wordt. Gedoopt wordt je namelijk binnen de gemeenschap van de kerk. Je kunt dat heel goed zien in de meeste katholieke kerken waar de doopkapel vlak bij de ingang is. De betekenis daarvan is dat je met de doop als het ware "binnen treedt" in de kerk.
In protestantse kerken gebeurt het dopen vóór in de kerk, in het midden van de aanwezige gemeente is en dat betekent hetzelfde: de gemeente is getuige van je jawoord en je bent in de christelijke kerk 'ingelijfd', zoals we dat zeggen. Dat wil niet zeggen dat het niet zou kunnen gebeuren dat je later van kerk of gemeente verandert (helaas zijn er veel verschillende kerken), maar het wil ook niet zeggen dat de kerk/gemeente waarin je gedoopt wordt er helemaal niet toe doet. Anders zou je (het is misschien vreemd dat ik dat zeg, maar je zult best begrijpen hoe ik dat bedoel) ook thuis gedoopt kunnen worden, een soort eredienst met een paar mensen onder elkaar. Maar dat is, behalve bij heel hoge uitzondering (bijvoorbeeld bij een heel ernstige ziekte) niet de bedoeling van het dopen. De kerk hoort er dus bij, evenals je jawoord (je belijdenis dat je de Heere wilt dienen) er bij hoort, en daar hoort weer bij dat je het van harte meent. En bij dat van harte menen hoort weer dat je weet waar je je jawoord op geeft en daar hoort weer een stukje onderwijs bij, zoals: wat is dopen eigenlijk, wat betekent dat ik gedoopt wordt in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, wie zijn God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest en wat betekent dat voor mij, en nog een flink aantal dingen meer.
Weet je hoe dat in de vroege christelijke kerk, zeg maar tweeduizend jaar geleden, vlak na de tijd van de apostelen, gebeurde? Toen kreeg degene die gedoopt wilde worden eerst, meestal een week of zeven (soms elke avond) grondig onderwijs en dan werd hij of zij na zijn/haar jawoord, meestal met Pasen (in de Paasnacht) gedoopt. Zo gebeurt het nu niet meer, maar het tekent wel dat gedoopt worden niet zomaar iets is, maar samen gaat met de belijdenis dat je in Gods weg wilt gaan en voortaan bij de kerkelijke gemeente wilt behoren. Laat ik meteen maar zeggen: het zou heel mooi zijn als jullie die weg zouden willen inslaan. Maar of jullie op dit moment zover zijn?
Met het trouwen in de kerk is het eigenlijk niet veel anders. Je trouwt binnen de gemeenschap van de gemeente, niet in de huiskamer. De gemeente is daarbij aanwezig, althans ze kúnnen aanwezig zijn. Omdat men echter op een doordeweekse dag moet werken zijn er meestal maar weinig gemeenteleden aanwezig, maar de voorganger en zijn helpers representeren de gemeente. En je geeft beiden ook je jawoord zoals dat heet (meestal zegt de voorganger het ook zo) "voor God en de gemeente." Heel mooi is wat vroeger hier en daar gebeurde dat de huwelijksinzegening op de zondagmorgen plaats vond in de gewone kerkdienst, waar dus de hele gemeente bij aanwezig was. Om praktische redenen gebeurt dat niet meer, maar de gedachte is mooi: Je trouwt in de kerk, in het midden van de gemeente, want je hóórt bij die gemeente.
Wat wil ik daarmee zeggen? Als jullie in de kerk willen trouwen, dan is het meest juiste om je dan ook in de gemeenschap van die kerk te scharen. Samengevat: het mooiste en meest juiste is: jullie worden gedoopt, geven daarbij je jawoord, dat jawoord houdt een belofte van jullie in, daarna trouwen jullie, en het jawoord dat jullie geven houdt ook een belofte in, tegenover elkaar, maar dat spreek je uit binnen de gemeenschap waartoe je inmiddels behoort.
Heb ik het nu erg ingewikkeld gemaakt, beste vriendin? Dat zou ik best kunnen begrijpen. Als jullie dat zó zouden willen gaan doen zou er namelijk nog heel wat moeten veranderen en daar zou ook een flinke tijd mee gemoeid zijn. Nu kan het geen kwaad om een tijdje te wachten met trouwen (niet boos worden, a.u.b., beste vriendin). De verrassing van de trouwdag kan zelfs des te groter zijn. Maar laat ik ook zeggen hoe ik het zelf wel eens gedaan heb: een bruidspaar trouwde, een van beiden was niet gedoopt. Men beloofde trouw met de gemeente mee te leven (deed men trouwens al een tijdje) en de ongedoopte bruidegom beloofde zich op de doop voor te bereiden, de inzegening van het huwelijk vond plaats, beiden kwamen daarna naar de catechisatie en na een flinke tijd gaven beiden in de kerk hun jawoord (bij ons heet dat: belijdenis doen) en de jongen/man werd gedoopt. In die richting zou ik, denk ik, ook voor jullie denken.
Ik geef je nog iets te overweging mee (geldt ook voor je vriend): Lees ieder persoonlijk en samen de Bijbel. Misschien doe je dat al. Het is in ieder geval heel wezenlijk om dat te doen. Begin bijvoorbeeld bij het Lucasevangelie. Lees ook heel goed in de Romeinenbrief de hoofdstukken 1 tot en met 8. Dat zijn heel belangrijke hoofdstukken. Kijk wat dat jullie te zeggen heeft. En groei zo naar een trouwdag toe. Bij de Bijbel ben je namelijk bij de bron. Als je die niet kent (ik weet niet hoe dat met jou is) kan het best moeilijk zijn. Maar je kunt er ook diep door geraakt worden en dat is de bedoeling. Je hoeft er niet alles van te begrijpen, als je het wezenlijke maar vindt, met je hart: wie Jezus Christus voor je is, de Heiland, van Wie we juist in deze dagen gedenken dat Hij leed en stierf voor zondaren (Goede Vrijdag) en opstond uit de dood (Pasen).
Beste vriendin, het is een heel verhaal geworden. Ik hoop dat je er wat aan hebt. Je mag, zo je dat wilt, ook reageren, hoewel dat niet in de eerste plaats de bedoeling van Refoweb is. Maar het kan.
Van harte wijsheid toegewenst. En wat nog meer is, zegen van onze God,
Ds. H. Veldhuizen
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H. Veldhuizen
- Geboortedatum:02-01-1938
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Wapenveld
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
EmeritusDit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Alvast veel sterkte toegewenst bij het maken van een keuze. Trouwens een fijn antwoord van de Ds.!