Christen zijn in het leger

Ds. J.J. Tigchelaar | Geen reacties | 24-11-2011| 10:25

Ik heb intussen verschillende artikelen op internet en ook op Refoweb gelezen over christen zijn in het leger. Hierbij krijg ik echter niet een duidelijk beeld over het werken op zondag. Nu weet ik dat het 'klaar staan' voor als er iets gebeurt moet gebeuren, dus dat wordt vaak niet als een echt groot probleem gezien. Maar een probleem wat ik heel erg moeilijk vind is het feit dat in het leger het niet uitmaakt wat voor dag het van de week is: trainingen die op zondagen plaats vinden, terwijl het ook op een andere dag had gekund bijvoorbeeld. Ik zou graag willen weten hoe hier mee om te gaan. Zijn er mensen die hier ervaring mee hebben en wat is hier op grond van de Bijbel van te zeggen. Kan een christen wat dit betreft wel in het leger dienen?

Mijn ervaring als krijgsmachtpredikant dateert nog uit de vorige eeuw, maar ik heb deze week contact opgenomen met twee legerpredikanten die zeer recentelijk de dienst hebben verlaten. Op de vraag of een christen met het oog op de heiliging van de zondag wel in het leger kan dienen wil ik de volgende overwegingen geven:

1. Het zal zeer zelden voorkomen dat specifiek alleen op een bepaalde zondag een oefening wordt gehouden. Dan gaat het dus niet om meerdaagse oefeningen waarin een zondag valt.

2. Op meerdaagse oefeningen kan op zondag worden geoefend, voluit of in beperkte mate. Dat is niet iets nieuws. In een oude handleiding voor legerpredikanten, in 1762 te Schiedam gedrukt, wordt hier al over geschreven.

3. De krijgsmacht heeft het de laatste tijd moeilijk gekregen. Oorspronkelijk was er slechts één dag, de zondag, die ontzien moest worden. Momenteel hebben moslims hun vrijdag, Joden en zevendedagsadventisten de zaterdag, en christenen de zondag.

4. Het leger heeft het op dit punt gemakkelijker dan de marine. Op zondag het schip of de boot op zee wat laten ronddobberen is niet gewenst. Ik probeer voor mijzelf op zondag zoveel mogelijk werk te vermijden en eveneens anderen niet voor mij te laten werken. Maar ik heb heel wat zondagen op passagiersschepen op diverse oceanen gevaren waar dit principe niet haalbaar bleek.

5. Bij meerdaagse oefeningen wordt dikwijls op zondag de oefening geheel of gedeeltelijk stilgelegd. Dan kan de predikant een godsdienstoefening houden. Maar wat daarna? Indertijd met dienstplichtigen was de besteding van die dag zeker niet stichtelijker dan wanneer de oefening na de 'kerkdienst' gewoon was voortgezet. Ik heb geen reden aan te nemen dat dit argument minder geldig is nu er alleen vrijwillig dienenden zijn. Is, eventueel heimelijk, zuipen, gokken, bordeelbezoek en/of kijken naar 'spannende' films of internetsites, minder erg dan voortzetting van de oefening?  

6. Tot een oefening behoort dat geprobeerd wordt militairen op een eventuele werkelijke dreiging of inzet voor te bereiden. Daar kan de voortgang van de oefening op de zondag bij behoren. In een werkelijke inzet kun je er namelijk ook niet op rekenen dat je precies op zondag na een aantal dagen opeens rust krijgt. In de Tweede Wereldoorlog werden grote veldslagen en aanvallen vaak op zondag ingezet. Voor de insiders: o.a. Barbarossa en Pearl Harbour.

7. Arbeid op zondag is in een aantal beroepen en diensten onvermijdelijk: nutsbedrijven, brandweer, politie, gevangenis, ziekenhuis, etc. Moeten christenen zich daar dan niet inzetten? Zou vraagsteller willen dat de krijgsmacht alleen uit niet-christenen bestond?

8. Dat er in ons land een krijgsmacht is, is de beslissing van de politiek. Via de volksvertegenwoordiging kunnen regels voor de inzet en invulling van deze dienst worden gemaakt. Is vraagsteller lid van een politieke partij die de zondagsheiliging wil bevorderen?

9. Een door mij geraadpleegde legerpredikant zei dat ik de aanstaande militair ook op het hart moest drukken vooral lid te worden van een christelijke organisatie van militairen, bijvoorbeeld de ACOM. Waar een jonge eenling weinig heeft in te brengen wanneer hij (of zij) denkt dat de omstandigheden ook anders zouden kunnen, daar kan een belangenvereniging een duidelijke invloed en inbreng hebben.

10. Het hebben van een krijgsmacht is een teken dat we in een onvolmaakte, zondige wereld leven. Je kunt dat ook een noodzakelijk kwaad kunnen noemen. Niemand kan zich geheel onttrekken aan die werkelijkheid. Ter verdediging van anderen en onszelf is helaas gebruik van geweld onvermijdelijk. Wanneer dat dan helaas moet gebruikt worden, dan liefst door mensen die weet hebben van verantwoordelijkheid jegens God en de naaste. Zouden daarom niet juist christenen in het leger moeten dienen?

Ds. J. J. Tigchelaar

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.J. Tigchelaar

• Geboortedatum:
  05-12-1931
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Putten
• Status:
  Actief

130 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven