Tips voor rouwverwerking

Mijn ouders zijn kort na elkaar overleden, de een plotseling, de ander na een ziekbed. Ondanks het grote verdriet zijn wij dankbaar te mogen te weten dat zij beide Thuis zijn! Wij hebben twee kindjes. De jongste heeft er niet veel van meegekregen, maar onze oudste -jongetje van vier- mist vooral oma. Regelmatig zit hij in een hoekje te huilen, of zomaar aan tafel. Wat hij zegt is: "Mam, ik vind het helemaal niet leuk dat oma weg is. Nu kan ik nooit meer naar oma toe", enz. Dat er verdiet is, ook bij onze zoon, is misschien vrij normaal, maar hoe kan ik het beste met zijn verdriet om gaan? Ik ben niet in staat hem te troosten. Als hij gaat huilen, huil ik mee... Heeft er iemand tips voor verwerking?

Beste ouders,
 
Dank voor uw vraag. Allereerst gecondoleerd met het verlies van uw (schoon)ouders. Een moeilijke tijd vol verdriet en herinneringen aan uw beide (schoon)ouders.
 
U geeft aan dat uw zoontje oma mist. Heel begrijpelijk en heel normaal. U vraagt zich af hoe u het beste met dit verdriet van uw zoontje kunt omgaan. Samen huilen kan ook heel troostend zijn, zowel voor u als voor uw zoontje. Het is niet erg als kinderen zien dat ouders huilen. Het is wel belangrijk dat het kind voelt dat jullie deze gevoelens en herineringen delen, bijvoorbeeld met foto's van opa en oma.
 
Een kind beleeft het verdriet op een hele contrete manier: niet meer elkaar zien, geen lekker snoepje meer krijgen van oma, niet meer met opa kunnen spelen. Sommige kinderen blijven heel concreet herhalen wat ze meegemaakt hebben of spelen dit na. Andere kinderen worden rond het overlijden van een dierbare angstig; ze ervaren dat iets wat vanzelfsprekend was (opa en oma) niet meer vanzelfsprekend is.

Er kan ook angst zijn voor het ziekenhuis bijvoorbeeld. Sommige kinderen willen een tekening maken voor opa of oma. Hoewel u deze niet meer kunt weggeven, is het toch belangrijk dat het kind een tekening mag maken en dat deze een plekje kan krijgen. Het kan ook helpend zijn om boekjes te lezen waarbij afscheid nemen, sterven een thema is. Boekjes voor kinderen hebben vaak dieren in de hoofdrol; dit past bij de leefwereld van kinderen.  Een voorbeeld van een christelijk boekje is "Mijn opa is gestorven" van C. L. M. van Noort. Er zijn er vast nog meer waarbij ook staat voor welke leeftijd het boekje geschikt is. Kijkt u zelf ook goed welke verhalen u passend vindt. Bij kinderen van deze leeftijd kan het helpend zijn om heel kort en concreet te benoemen wat het kind bezig houdt. "Je zou graag met oma willen spelen en oma is er niet meer. Je wordt er verdrietig van." Verdriet en rouw hoort ook bij kinderen. Praat daarom veel met uw kind en laat uw kind ook vertellen wanneer hij dit wil. Accepteer het ook dat een kind zomaar weer over kan gaan tot de orde van de dag. Momenten van het delen van deze herinneringen zullen daarom kort zijn, maar niet van minder waarde.
 
Veel sterkte gewenst,
Anja van der Marel