Viering van het Heilig Avondmaal
Ds. C.J. Droger | 4 reacties | 14-11-2011| 12:04
Vraag
Waarom wordt er in de reformatorische kerken op een onbijbelse manier avondmaal gevierd?
1. Ze doen het niet met ongezuurde broden. Zuurdesem is in de Bijbel altijd een teken van de zonden.
2. In het avondmaalsformulier staat dat je jezelf ongeveer binnenstebuiten moet keren op zoek naar zonden. In de Bijbel staat niets over zelfonderzoek m.b.t. het avondmaal. Tenminste niet het zelfonderzoek zoals in het formulier staat. Bij een andere gelegenheid staat wel dat we moeten onderzoeken of we in het geloof zijn maar dat heeft geen betrekking op het avondmaal.
3. Er staat een collectebus op de tafel, terwijl het avondmaal juist het symbool is van de dood van Jezus, die Zich voor ons overgegeven heeft zonder geld en prijs. Ik vind dat zeer ongepast, geld moet bij een andere gelegenheid gegeven worden, daar zegt Paulus ook iets over.
4.Waarom heet het Heilig Avondmaal terwijl in de Bijbel staat dat het een gedachtenismaal is?
5.En waarom gebeurt het 's morgens als het avondmaal wordt genoemd?
Antwoord
Beste vragensteller,
Je stelt een aantal belangrijke vragen over de viering van het Heilig Avondmaal. Bedankt daarvoor. Graag wil ik in het licht van de Bijbel met je nadenken over die belangrijke gebeurtenis in het gemeentelijke leven. Volgens jou wordt in de reformatorische kerken het avondmaal op een onbijbelse manier gevierd. Dat is een nogal sterkte uitspraak. Laten we eens zien waarop je dat baseert. En of het klopt. Ik houd daarbij jouw nummering aan.
1. De viering is volgens jou onbijbels, omdat het brood bij het avondmaal niet ongezuurd is. Ik denk dat je hier een eis stelt die in het licht van de Bijbel niet vol te houden is. Inderdaad is in het Oude Testament zuurdesem een heenwijzing naar de zonde. Daarom moest bij de viering van het Pascha elke hoeveelheid zuurdesem uit de huizen verwijderd worden. Wij leven nu in het tijdperk van het Nieuwe Testament. Het Pascha is vervuld in het offer van Christus op Golgotha en heeft zijn voortzetting gekregen in de viering van het avondmaal. Ik denk dat de symboliek van het zuurdesem daarmee voor ons is vervallen. En derhalve kan het brood bij het avondmaal elke soort wit brood zijn. Ik denk dat we de outtestamentische symboliek van het zuurdesem nu niet meer hoeven te handhaven. Dan doen we in onze huizen ook niet. We gaan toch ook niet voor elke bediening van het heilig avondmaal alle zuurdesem uit ons huis verwijderen?
2. Wat je over het zelfonderzoek zegt dat voorafgaat aan de viering van het avondmaal, klopt niet helemaal. Paulus wijst er in 1 Korinthiërs 11:28 op, dat we ons voorafgaande aan de viering van het avondmaal moeten beproeven. Ik denk dat de kerk van de Reformatie heel juist in het formulier heeft aangegeven waar die beproeving in heeft te bestaan. Het zijn de drie stukken van de Catechismus, die we ook tegenkomen in het doopformulier. En dat gaat weer terug op de Bijbel (Psalm 130; Romeinen 7:24,25; Efeze 5:8).
3. Ik ken je gedachte over het geven van geld bij de viering van het avondmaal. In de gemeente die ik dien, staan deze bussen niet op de tafel. Vanuit deze gedachte. Toch is het al eeuwen lang de gewoonte geweest om bij de bediening van het avondmaal een gave mee te nemen. Eerst gebeurde dat in natura, later in geld. Het was bestemd voor de armen en werd gegeven uit dankbaarheid voor wat Christus voor Zijn volk had gedaan. Zo bezien heeft het toch iets moois in zich.
4. In de Bijbel staat inderdaad dat het avondmaal een gedachtenismaaltijd is. Maar de Bijbel gebruikt het woord "avondmaal" ook (vgl. Lukas 22:20; 1 Korinthe 15:20,25). De kerk heeft er "heilig" voorgezet, omdat deze maaltijd een instelling van God is waar Christus Zelf de Gastheer is en Zichzelf op geestelijke wijze weggeeft.
5. Jezus heeft het avondmaal inderdaad ’s avonds ingesteld. Dat kon ook niet anders, want Hij deed dat tijdens de Paasmaaltijd, die ’s avonds werd gehouden. Hij heeft echter niet gezegd dat ook wij het avondmaal ’s avonds moeten houden. Het kan op elk moment van de dag. Als het maar gaat met brood en wijn en met het oog op het lijden en sterven van Christus. Als de Geest erin mee komt, ervaren Gods kinderen een rijke zegen aan het avondmaal. Heb jij dat ook wel eens beleefd?
Hartelijke groeten,
Ds. C. J. Droger
Dit artikel is beantwoord door
Ds. C.J. Droger
- Geboortedatum:10-01-1963
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Vlaardingen
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Bij de Korinthiërs hielden ze liefdemaaltijden voorafgaand aan het Heilig Avondmaal. Dan namen de rijken eten mee en aten dan samen met de armen. Tenminste zo was het bedoeld. (In Korinthe 11:21 kun je lezen dat dit uit de hand was gelopen. De rijken wachten niet meer op de armen. Met als gevolg dat de rijken dronken aan het Avondmaal zaten en de armen hongerig.)
Vanuit deze gedachte is iets meenemen naar het Avondmaal dus helemaal niet vreemd... Een gave uit dankbaarheid dat Christus voor jou gestorven is. Hij gaf zichzelf voor onze zonden. Wij mogen iets van het vele dat God ons heeft gegeven aan Hem teruggeven. Het is geen betaling, maar een liefdegave.
In de Bijbel staat ook niet hoe vaak het gevierd moet worden... Ik denk dat zij het vaker vierden, dan wij dat doen. Maar uiteindelijk zijn dit volgens mij allemaal bijkomstigheden. Ik wens je toe, dat je mag weten: Ja, de Heere Jezus stierf ook voor mijn zonden!
Wij gebruiken tegenwoordig gist. En da's wat anders :-)
Net nog ergens anders gereageerd op dat Jezus zegt: Mozes heeft u geboden een scheidbrief te geven vanwege de hardheid van uw harten, maar, van den beginne is het niet zo geweest. Het feit dat iets er staat wil dus niet zeggen dat het zo moet. In Handelingen ontstaat de indruk dat het samen avondmaal vieren heel vaak gebeurde, hoewel, als je bedenkt dat het zo'n dertig jaar na Christus is geschreven is "volharden in het breken van het brood" ook waar als je het dertig jaar lang eenmaal per jaar doet. Maar hoe dan ook, dat het er staat wil niet zeggen dat het zo moet.
Jezus zegt als Hij het brood breekt "dit is mijn lichaam voor u". Niet: "het brood van volgende week is mijn lichaam voor u, maar dit brood, dit ongezuurde brood, het brood dat we, eenmaal per jaar, bij het pascha eten. En zo zouden we het avondmaal ook moeten vieren. Eenmaal per jaar, als we pasen vieren, graag met ongerezen brood (maar da's dus niet noodzakelijk) lamsvlees en bittere kruiden. oftewel, pitahbroodjes, shoarma en knoflooksaus. En een glaasje wijn natuurlijk. En bij het openen, het breken van het brood moe tde dominee uitleggen wat dat inhoud, en aan het eind nemen we allemaal een glaasje wijn en dan legt de dominee weer uit dat dat is tot een volkomen verzoening van al onze zonden.
Dat we dat nu niet meer zo doen is niet erg, een symbool is even waardevol als zijn originele vorm.
Ik vind het persoonlijk het mooist om een avondmaalsviering zo authentiek mogelijk te vieren, dus met matzes, wijn, op een avond, na de maaltijd enz.
Maar daarvoor ga ik ook weer niet speciaal naar Jeruzalem…
Ook over de benaming Heilig Avondmaal of sacrament heb ik me wel eens verbaasd. Die zijn ook niet in de Bijbel te vinden.
