"alstublieft" is arminiaans
Dr. C. A. van der Sluijs | 8 reacties | 03-09-2011| 16:00
Vraag
Aan ds. C. A. van der Sluijs. Lieve dominee, via internet hoorde ik een preek van u (volgens mij van 21 augustus, maar weet het niet zeker meer). Hierin zei u een paar maal dat "alstublieft" arminiaans is. Gevoelsmatig kan ik me hier iets bij voorstellen. Maar zou dit toch graag wat meer uitgelegd hebben. Zou u dat alstublieft (hier mag ik het vast wel gebruiken?) willen doen? Het viel me namelijk op dat u in het dankgebed het woord "alstublieft" ook niet gebruikte. En aangezien ik dit zelf onbewust/automatisch wel doe en ik nu toch mijn vraagtekens heb... Alvast heel hartelijk bedankt!
Antwoord
Lieve vriend(in),
Het bekende "alstublieft" betekent letterlijk: "als het u belieft" of "als het u behaagt." In het gebed tot God is dit volkomen terecht. Vgl. Psalm 40:14: "Het behage U, Heere, mij te verlossen." Maar als ik dit gebruik richting de gemeente dan ben ik arminiaans bezig. En je weet dan gaat het om een aanhanger van de leer van de vrije wil zoals deze door Arminius werd geleerd, en waar de Nationale Synode van Dordrecht zich tegen heeft gekeerd in de bekende Dordtse Leerregels. Het belieft de gemeente (ons) namelijk nooit om ons tot God te keren of te bekeren zonder de genade. Vgl. Rom. 8:8: "die in het vlees zijn, kunnen God niet behagen", en vgl. Hebr. 11:6: "zonder geloof is het onmogelijk God te behagen." Dan moet een prediker dat met zijn "alstublieft" ook niet suggereren, want dan zet hij de gemeente op het verkeerde been. Vaak zonder dit te beseffen en ongewild. Maar ondertussen!
De prediker zal tot de gemeente niet "alstublieft" zeggen, maar "om Godswil"! Zo eenvoudig is dit eigenlijk. Onnadenkend handhaven we soms de grootste ketterijen. Ook ‘goeie dominees’. Nu zeg ik ook iets wat gevaarlijk is, want een dominee is alleen maar ‘goed’ als hij goed van God spreekt in de kracht van Zijn genade. Het luistert nauw! Onder de kansel en op de kansel. Vandaar mijn opmerking. Nu kan ik wel zeggen: "neem me dit alsjeblieft niet kwalijk"… maar dan kan ik weer opnieuw beginnen…
Met vriendelijke groet,
Ds. C. A. van der Sluijs
Dit artikel is beantwoord door
Dr. C. A. van der Sluijs
- Geboortedatum:14-09-1942
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Rom 8:8 heeft een context, nl te leven uit de Geest en niet uit het vlees.
Rom 8:9 zegt: "Doch gijlieden zijt niet in het vlees, maar in den Geest, zo anders de Geest Gods in u woont. Maar zo iemand den Geest van Christus niet heeft, die komt Hem niet toe."
Uit onszelf zijn wij niet behaaglijk, maar in Jezus zijn we behaaglijk, als we in Hem zijn. En we zijn in Hem door geloof.
Die in het vlees zijn leven uit ongeloof. En die kunnen God inderdaad niet behagen.
Daarom zegt Jezus: geloof in Mij. En die Hem daar in gehoorzamen behagen God daarmee.
Die daar tegen in opstand komen om wat voor reden dan ook hebben geen deel aan Hem.
Niet omdat het God niet zou behagen het te behouden want Hij heeft vele malen gezegd dat dat Hem behaagt en Hij liegt niet. Maar omdat het de mensen niet behaagt naar Hem te luisteren maar liever naar mensen luisteren.
Toch hebben bepaalde woorden of uitdrukkingen in onze taal niet meer de oorspronkelijke lading.
- Hiep, hiep, hoera... zou komen van Hep! Hep! Hurra!, een strijdkreet om Jeruzalem te vernietigen.
- Lang zal hij leven in de gloria...?
- De 'Abraham-en-Sara-traditie' bij een 50 jarige heeft ook een bijzondere oorsprong.
Ik vind het in ieder geval hartstikke leuk ;-)
Blijkbaar is het mogelijk voor God aangenaam te zijn.
Het betoog is hier niet dat niemand God kan behagen maar dat geloof de voorwaarde en het centrale punt is om God te behagen. Het vers gaat verder: "Want die tot God komt, moet geloven, dat Hij is, en een Beloner is van degenen, die Hem zoeken."
De kern van het betoog in Hebr 10-12 is aanmoediging tot volharding in geloof.
(nadenkertje: als geloof 'ingegoten' zou worden, waarom zouden Paulus en anderen in de Bijbel zo enorm veel aandacht besteden aan te bemoedigingen om te volharden in geloof)
Iets minder letterlijk vertaald: Moge hij/zij lang leven in Gods gloria (genade)
Hadrianus was een keizer die zich vooral inspande voor het consolideren van zijn macht binnen de bestaande Romeinse grenzen. En hoe deed je dat in die tijd, als oppermachtig alleenheerser? Bijvoorbeeld door een Romeinse stad te laten bouwen op de puinhopen van het Jeruzalem, dat een van je voorgangers tientallen jaren eerder al had verwoest. Even laten zien dat JIJ en niemand anders de baas is. En dat was precies wat in 130 na Christus gebeurde. De Joden reageerden als door een wesp gestoken en kwamen onder leiding van Simon bar Kochba in opstand. Niks Romeinse stad! Jeruzalem moest herbouwd worden! Aanvankelijk was de opstand een succes. Jarenlang hielden ze de Romeinse bouwlieden buiten de deur. Hadrianus woest, natuurlijk. Jeruzalem moest verwoest blijven en vervangen worden door een grootse Romeinse stad! Wat dachten die Joden wel! Uiteindelijk heeft hij maar liefst 80.000 soldaten nodig gehad om de Joden klein te krijgen. In die periode zou hij in de Romeinse senaat de slogan Hierosolyma Est Perdita (HEP) hebben geïntroduceerd: “Jeruzalem is (en blijft) verwoest”. De link naar ons “hiep” is vervolgens gemakkelijk (maar niet betrouwbaar) te leggen. Het “hoera” zou er later aan zijn toegevoegd vanuit andere talen dan het Latijn, maar ook die redenering is wat vaag. Enniewee: het blijft een goed verhaal.
