Het lezen van boeken met vloeken
Ds. A. Th. van Olst | 7 reacties | 01-12-2010| 12:00
Vraag
Kan een docent Nederlands op een reformatorische school het maken om een boek met veel vloeken op de (verplichte) literatuurlijst van Nederlands te zetten?
Antwoord
Beste vragensteller/stelster,
Dank voor je vraag. Ik ben geen docent Nederlands, en spreek daarom over iets waar docenten Nederlands waarschijnlijk dieper over nagedacht hebben. Toen ik nog in het onderwijs zat heb ik besprekingen hierover meegemaakt. Er wordt op reformatorische scholen diep nagedacht over deze problematiek.
Of een docent het kan maken, hangt af van de lijn die de school trekt. Je kunt er moeilijk een docent persoonlijk op aankijken, denk ik. Ik geloof niet dat docenten helemaal zelf boekenlijsten samenstellen. Dat zal in overleg met de vakgroep en de schoolleiding gebeuren.
Je vraag hangt samen met de vraag naar de confrontatie met onze tijd en cultuur. Die confrontatie betekent ook een confrontatie met de zonde, zoals we die ook op straat tegenkomen. Wie z’n tijd wil verstaan, kan in de moderne literatuur terecht, maar leest daar veel wat niet overeenkomst met Gods Woord.
Vaak merk ik dat gesprekken hierover zich toespitsen op vloeken. Dat verbaast me niet, want het is heel erg als de Naam van de Heere ijdel gebruikt wordt. Anderzijds wordt naar mijn gevoel tegelijk wel eens vergeten dat in moderne literatuur het gevaar niet alleen ligt in de vloeken, maar in het hele gedachtegoed dat achter zo’n boek schuil gaat. Om het anders te zeggen: het kan zo zijn dat een boek met vloeken uiteindelijk minder gevaarlijk is dan een boek zonder vloeken, dat je min of meer argeloos leest, terwijl je toch op je netvlies krijgt hoe relaties vormgegeven worden tegen Gods Woord in, hoe men gaat voor eigen eer en genot. Echte literatuur vertelt nooit alleen een verhaal, maar wil daarmee iets duidelijk maken.
Dat brengt dan weer bij de vraag: moeten er alleen christelijke boeken op de verplichte boekenlijst? Dat zou het enige goede alternatief zijn als je niet alleen naar de vloeken kijkt maar ook naar het andere wat niet Gods Woord en Zijn geboden ademt. Toch wordt daarvoor vrijwel nooit gekozen, omdat de reformatorische school je niet alleen bagage vanuit het christelijk belijden mee wil geven, maar je ook weerbaar wil maken in deze vrijwel onchristelijke samenleving. Dat betekent dat er op school een vorm van begeleide confrontatie is. Je wordt geconfronteerd met de cultuur waarin je leeft, inclusief de zonde, maar dat gebeurt onder begeleiding. Je praat erover met de docent. Het licht van Gods Woord moet erover schijnen.
Dat kan betekenen dat een reformatorische school een boek op de lijst zet met een niet-christelijke inhoud, zelfs met vloeken. Het gevaar van het lezen vloeken is gewenning. Het lezen ervan met pijn doet niet als vanzelf deel hebben aan het ijdel gebruiken van Gods Naam. Het maakt een groot verschil of het lezen van zo’n boek in het teken staat van het vergroten van de weerbaarheid, of dat je het alleen leest om eens van een mooi boek te genieten.
Eén ding heb ik laten liggen. Dat is de vraag hoe de school om moet gaan met ‘gewetensbezwaarden’. Je stelde in je vraag: (verplichte) literatuurlijst. Stel nu dat leerlingen of ouders oprecht mijn argumentatie hierboven niet mee kunnen maken en vinden dat je dit hoe dan ook niet lezen mag? Dan lijkt het me goed dat de school kijkt wat binnen de verplichte normen mogelijk is. Misschien dat toch een stevige lijst samen te stellen is zonder boeken met vloeken. Als je maar bedenkt dat je er dan nog niet bent, want er is veel meer in deze wereld dat sluipenderwijs tegen Gods geboden ingaat en misschien gevaarlijker is dan de vloeken die je leest.
Overigens kun je je vraag natuurlijk ook aan je docent Nederlands stellen. Daarbij is het goed om door te vragen naar het waarom van zijn keuze.
Ds. A. Th. van Olst
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A. Th. van Olst
- Geboortedatum:11-04-1978
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Utrecht
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Een triller met een christelijk 'sausje' erover mag blijkbaar wel, ook al worden er mensen vermoord...lijkt mij op een zelfde lijn te staan als vloeken!
Ik heb een aantal thrillers gelezen die heel wat meer diepgang hebben dan zo'n zoete huis tuin en keuken roman.
Ik zou het niet toestaan als mijn kinderen die moesten lezen, daarvoor doe je toch je kinderen niet naar een reformatorische school.
Laten we niet zo slap zijn alles te accepteren!
"Ga dan naar een bibliotheek waar je gegarandeerd boeken zonder vloeken krijgt."
Hier moet ik -tig km voor rijden...... ik woon in een uithoek
In de kerk zijn wel wat boeken maar niet veel. Ten 2e ben ik een hele slechte lezer, dus zal het wel bij die 2x blijven
Vloeken in een boek zijn vreselijk, maar het gedachtegoed zoals in veel boeken naar voren komt is m.i. zeker zo erg. Voor je het weet, ga je heel veel dingen die niet tot eer van God zijn, normaal vinden. En dat is een veel sluipender gevaar dan een vloek, hoe erg dat ook is.
Persoonlijk vind ik zwart maken van vloeken (of andere lelijke woorden) niet kunnen, je blijft van andermans eigendommen af.
Stoort het je echt? Breng het terug naar de bieb of gooi het bij het oud papier als het van jezelf is. Regelmatig heb ik boeken weggegooid vanwege 'goor' taalgebruik. En van bepaalde schrijvers wil ik geen boeken in huis hebben.
Ik ben zelf lid van een leeskring waar wij literatuur lezen en er is echt meer dan genoeg goede literatuur te vinden, zeer waardevol.
Over het lezen van thrillers: misdaad, haat enz. komen nu eenmaal voor in het dagelijks leven dus ik zou werkelijk niet weten waarom daar vanuit christelijk oogpunt niet over geschreven zou mogen worden.
Lees de eerste Frank Peretti boeken maar!