Prediking in de ger. gezindte

Ds. A.K. Wallet | 11 reacties | 29-10-2010| 13:00

Er zijn veel verschillen wat betreft de prediking in de gereformeerde gezindte. Toch zie je over het algemeen dezelfde lijnen lopen waarover ik een paar vragen heb. 1: Wordt in de gereformeerde gezindte niet veel gesproken over de dingen en er niet uit?! Bijvoorbeeld over de zonde. Dan wordt er gevraagd: “Bent u er al achter gekomen dat u een zondaar bent? Dat u tegen God gezondigd hebt?” Zulke vragen kom ik nergens tegen in de Bijbel! Wel dit: “...die Jezus, die gij gekruisd hebt! Gij weet niet dat gij zijjt jammerlijk... enz.” Dit is een hele andere benadering! We zijn toch voor scherpe bijbelse prediking? Dan is het toch de taak van een prediker om de mensen aan te zeggen dat ze zondaren zijn! En niet vragen of ze al zondaren zijn. Om daarna voor die zondaren (alle mensen in de kerk dus!) Christus te verhogen. En dan werkt de Heilige Geest wel in het hart van mensen dat ze zich zondaar gaan voelen en op Hem gaan zien. Als je zo preekt gaan mensen ook niet de kerk uit met de gedachte dat ze zich nog geen zondaar voelen en dus niet tot Hem mogen/kunnen gaan. Terwijl Christus elke preek weer klaarstaat om zondaren te ontvangen. Ook niet-ontdekte zondaren. Naar mijn mening spraken o.a. de Puriteinen (denk aan Spurgeon bijv.) ook zo. Heel scherp soms, maar wel radicaal! Niet beschrijven, maar aanzeggen! En daar was ook veel vrucht op de prediking. Soms complete opwekkingen. In mij komt steeds meer de gedachte op dat er een verband is tussen de (zichtbare) vruchten in die tijd met de daarbij behorende directe prediking. En de (zo lijkt het, al werkt de Heere altijd dus ook in deze tijd maar wel minder zichtbaar) weinige vrucht op de indirecte, beschrijvende prediking die vandaag de dag te horen is in de behoudende kerken. Hoe ziet u de prediking in de (bevindelijk) gereformeerde gezindte in het licht van deze opmerking? 2. Hiermee verbonden zie ik dat er vaak gezegd wordt bijvoorbeeld: “wij moeten preken met bevel van geloof en bekering.” Vervolgens wordt dat niet uitgewerkt. Er wordt wel over Christus gesproken, maar Christus wordt niet voor de gemeente uitgestald (ik generaliseer teveel, misschien maar anders is mijn vraag niet duidelijk denk ik). Er wordt wel gezegd: Bidt de Heere of hij uw zonden wil vergeven” (op zich is die vraag volgens mij al verkeerd want de Heere wil niets liever dan de zonden vergeven) maar er wordt niet gezegd: “Zie op het Lam Gods dat de zonden der wereld wegneemt. Zie op Hem, zie op Hem” (Spurgeon bijv. doet dat heel vaak, en ik hoef alleen maar te wijzen op Johannes de Doper om aan te geven dat het ook bijbels is). En wanneer er zo bijbels over Hem gesproken wordt kan er ook een scherpe toepassing worden gemaakt: Of je gaat dan de kerk uit en hebt op Hem gezien (aangenomen; door het werk van de Heilige Geest), of je hebt Hem verworpen, Zijn bloed onrein geacht (Hebreeën 10). We zeggen vaak dat wanneer de Heilige Geest gaat beginnen in ons leven, Hij eerst gaat overtuigen van onze zonde tegenover God. Dat mag zo zijn, maar wat in Gods Woord staat is dat Hij de wereld zal overtuigen van zonde. En welke zonde? “..omdat ze in Mij niet geloven!” (Johannes 16:9). Wordt er dus niet te 'vrijblijvend' gepredikt? 3: Ik hoor wel eens een predikant zeggen: het is geen voorwaarde of grond, maar wel de weg waarin/waarlangs de Heere werkt. Wat is het verschil? Ik zie die niet, want stel dat u naar een heel ver land moet waar je alleen per vliegtuig kan komen. Dan kun je zeggen: ja het is geen voorwaarde om met het vliegtuig te gaan, maar zonder vliegtuig kom je er niet (dus de weg waarlangs). Dan is het toch een voorwaarde om met het vliegtuig te gaan? Anders kom je er niet! Dus ellendekennis toch een voorwaarde? Of kunt u mij uitleggen wat het verschil is?! Of mag iedereen tot Hem komen. Wel/geen ellendekennis, wel/niet ontdekt. Je kunt zeggen dat alleen ontdekte zondaren daadwerkelijk komen, maar zouden we dat niet aan de Heilige Geest zelf over moeten laten? Die werkt wonderlijk.  Het kan voor sommigen voorwaarde zijn, maar de Heere heeft niet voor niets zoveel verschillende bekeringen laten optekenen in de Schrift. Om maar aan te geven: er is geen bepaalde volgorde, ook niet chronologisch, maar de Geest werkt wonderbaar.  4: Vaak gaat meer dan de helft van de prediking over de christen en de laatste minuten over Christus. Hierover nog even kort het volgende: "Ik heb niet voorgenomen iets te weten onder u," zei Paulus, "dan Jezus Christus, en Dien gekruisigd" (1 Kor. 2:2). En: "ik acht ook alle dingen schade te zijn, om de uitnemendheid der kennis van Christus Jezus, mijn Heere" (Fil. 3:8). Wat spreekt Paulus toch vaak over Jezus Christus en dien gekruisigd. En over een heilig God die de zonde niet door de vingers kan zien. Moet de balans in een preek niet meer andersom zijn? Enkele minuten over de christen (er is immers niks goeds van een mens te zeggen) en meer dan de helft van de preek over Christus?

Beste vrager,

Vier vragen worden gesteld i.v.m. de prediking in de ger. gezindte. Het zijn heel belangrijke vragen. Op sommige punten lopen de meningen uiteen. We dienen wel  te blijven zien dat de hoofdlijn overeenkomt met elkaar. Laat ik het zo zeggen: een mens is zondaar en hij moet met God verzoend worden door Christus.

De vraag is: wordt over het algemeen niet teveel over de dingen gesproken dan er uit. Dat is natuurlijk moeilijk te beoordelen of iemand er al dan niet kennis aan heeft. Er mag verwacht worden dat de prediker persoonlijk Christus heeft leren kennen als Zaligmaker. Maar wat wel aan de orde is: dat een prediking  te beschrijvend is. Er wordt dan op een afstand gekeken naar een zondaar en zijn beleving , maar men wordt zelf niet direct aangesproken. Denk aan wat David hoorde van Nathan: Gij zijt die man. Iedereen wordt in de kerk aangesproken. Bekeerd of niet bekeerd, ze horen allemaal hetzelfde Woord van God. Bv. Jer.3:22: ”Keert weder gij afkerige kinderen en Ik zal uw afkeringen genezen”. Wel dienen de mensen gewezen te worden wat de zonde inhoudt, maar ook daartegenover wat Christus met de zonde wil doen. De prediking gebeurt niet uit het werkverbond, maar uit het  genadeverbond. Dat betekent: in het werkverbond was het eerst de eis en dan de belofte, maar in het genadeverbond is er eerst de belofte en dan de eis. Is het een onterechte vraag, bent u er al achter gekomen dat u zondaar bent? Ik zou wel zeggen: bent u al zondaar voor God geworden? Een mens is zondaar maar hij moet er ook achter gebracht worden. De manier waarop dat gebeurt is wel heel belangrijk. Het dient te staan in het kader van het Evangelie. Wie er niets van kent, dient wel heel snel naar Christus te gaan om het van Hem als hoogste profeet te leren. De kant die u of jij beschrijft is er, maar er is ook de andere kant dat mensen zeggen in Christus te geloven, maar zichzelf niet als zondaar hebben leren kennen voor God. Denk maar aan Matth. 7:22v. We hebben in uw naam geprofeteerd, enz. Maar Christus zegt tegen hen: Ik heb u nooit gekend. Er mag in de prediking ook wel een beschrijvend element zijn denk aan het noemen van kenmerken. Welke  kenmerken heeft een kind van God; denk daarbij ook aan de vruchten van de Geest (Galaten 5), maar wel in verbinding met de Geest van Christus. Voorop staat dat preken is mensen, zondaren, bij de hand nemen om naar Christus te leiden.

Tweede vraag: Wordt er niet te vrijblijvend gepreekt?  Dat gevaar is zeker aanwezig. Zoals je zegt: De Christus wordt niet uitgestald in al Zijn werken en niet aangeprezen opdat men Hem aannemen zal. Er is veel genade nodig om Christus te verkondigen in al Zijn heerlijkheid. Hij dient ons noodzakelijk en dierbaar te worden. De bruid uit het Hooglied roept uit: al wat aan Hem is geheel begeerlijk. Men moet iets van Christus zien, zodat men Hem hebben wil. Als men Hem niet aanneemt is dat hetzelfde als Zijn bloed onrein achten. Tegelijk zullen alle gelovigen belijden: Ik ben gevonden terwijl ik niet naar Hem vroeg. Maar dat is dan bevinding  achteraf. Alleen vragen of men het een en ander al kent, is nog geen bevinding.

3. Je derde vraag gaat over dat men zegt: het is geen  grond of voorwaarde, maar de weg waarlangs de Heere werkt. Je vraagt: “Is dat niet hetzelfde?” Je haalt het voorbeeld aan van een vliegtuig, die je toch ergens brengt. Dat vliegtuig is het middel om ergens te komen. Maar laten we niet vergeten dat ook de middelen door God gegeven zijn. Ook het middel waardoor wij tot Christus komen is al van Christus en door Hem verworven. Is ellendekennis een voorwaarde om tot Christus te komen? Absoluut niet. De meeste ellendige moet tot Christus komen, ook al beseft hij zijn ellende niet. Denk ook aan Jes. 55: O, alle gij dorstigen, komt tot de wateren, enz. En even verder: Waarom weegt gij geld uit  voor wat geen brood is? Dus deze dorstigen zijn mensen die dorsten naar de zonde. Maar de Heere roept hem om de dorst te lessen bij Hem. Als het bijvoorbeeld gaat over het Heilig Avondmaal dan dient er wel op gewezen te worden dat we iets kennen van onze zonden en de noodzaak van Christus te kennen. Denk maar aan de vraag: voor wie is het Avondmaal des Heere ingezet? (vr.81). Verder: de enige grond voor ons behoud is het werk van Christus. Verder zijn er geen gronden aan te wijzen. Het wordt zelfs een roemen in de verkiezende liefde van de Vader.

4. Deze gaat over wat dient de preek te vullen: De christen of de Christus? De christen hangt helemaal van Christus af, dus zal Hij het allesbeslissende zijn en beheersende. Er is in de prediking ook de toepassing: hoe werkt deze Christus in ons leven? Hoe kom ik bij Hem? Maar laten ze zich dan ook welkom weten bij Hem. Er zijn altijd weer mensen die hun eigen naam horen noemen in de preek. Dat is het ontdekkende element dat dient uit te drijven tot Christus als Borg.  Laten we niet vergeten dat in de prediking Christus bezig is ons door Zijn Geest en Woord te onderrichten. Hij hanteert de wet met het tweesnijdend zwaard maar dat gedoopt is in Zijn bloed. We dienen altijd met twee woorden te spreken; over de Christus, maar dan ook over de christen. We moeten  oppassen om niet eenzijdig te worden. Beide hebben een plaats; denk ook aan de Catechismus: wat gelooft gij, enz. Het gaat ook heel persoonlijk over jou in het licht van Christus.

Ik hoop dat je wat kunt met het antwoord, anders hoor ik het nog wel (lees ook de Erskines).

Heel hartelijke groeten en licht van Boven toegewenst,
Ds. A. K. Wallet

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A.K. Wallet

• Geboortedatum:
  17-06-1939
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Schoonrewoerd
• Status:
  Inactief

207 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven