Staan tijdens gebed door vrouwen
Ds. A.T. Vergunst | 3 reacties | 06-07-2009| 10:07
Vraag
Ik begrijp dat het enerzijds traditie is en anderszijds eerbied voor onze schepper dat mannen gaan staan tijdens (alle) gebedsmomenten. We hebben de gereformeerde gemeente in Nieuw Zeeland ook bezocht. Daar gaan sinds kort sommige vrouwen ook staan tijdens gebedsmomenten (het schijnt dat dit in Amerikaanse kerken ook zo is?). Wat zijn hier de argumenten voor? Is dit verkeerd of berust onze gewoonte van staande mannen vooral op traditie? Hoe moet ik dit zien?
Antwoord
Beste vrienden,
In de discussie over het wel of niet staan in het gebed moeten we niet naar tradities en hoe verschillende kerkgenootschappen dit doen kijken. Voor mij persoonlijk is dit vraagstuk heel actueel geworden door een aantal ervaringen. Laat ik die eerst even noemen. Een tiental jaren geleden moest ik als getuige in een rechtzaak optreden. Nog nooit had ik een rechtszitting meegemaakt. Het trof me daarom enorm toen ik werd gevraagd (en alle anderen) om op te staan omdat de rechter binnen zou komen. Eerst dacht ik: Wat een onzin! Hij is toch ook maar een mens, hoewel hij een hoge positie heeft.
Later kwam ik daar op terug. Hij heeft het ambt van rechter en dat heeft hij representief. Mijn indruk werd nog groter toen de advocaat, getuigen, etc. allen stonden als ze de rechter aanspraken. Ik ging weg met indrukken. Er was nog een uitwendige uiting van respect. Terugdenkend, zo stonden de leerlingen vroeger als ze de onderwijzer/leraar aanspraken. Zelfs kinderen stonden als ze hun vader iets vroegen. Goed, dat is allemaal vroeger. Moet dat nog zo? Ik ben er niet voor om dat formele staan voor ouders etc. weer in te voeren hoewel we heel wat aan respect hebben ingeleverd vergeleken met vroeger.
Na mijn verhuizing naar Nieuw Zeeland werd het vraagstuk weer wat indringerder. Verscheidene mensen in deze gemeente hebben kennis of achtergrond in de "Free Presbyterian Church of Scotland." Daar staat de hele gemeente gedurende het gebed. Dus vrouwen en mannen en alle kinderen! Door persoonlijke omstandigheden bij vrouwen en oudere mensen zijn er ook wel die zitten. Maar dat zijn uitzonderingen. De discussie over het wel of niet staan tijdens het kwam ook in onze kerkelijke gemeente op gang. Dit bracht me tot een meer serieus Bijbelonderzoek op dit terrein en ook een lezen van de geschiedenis van dit vraagstuk in de kerk.
Het wat eigenlijk een 'openbaring' voor mij om te ontdekken was dat de 'traditie' waar ik mee opgroeide niet echt Bijbels gefundeerd is. Ik ben ook opgegroeid in de situatie waar alleen een aantal mannen stonden gedurende het gebed terwijl de kerkeraad altijd stond. Later ben ik verhuisd naar Amerika en daar staat alleen de kerkeraad. Ik stond er weinig bij stil en ervoer het als: zo is het nu eenmaal.
Maar, zoals die van Berea, laten we eerst eens in de Bijbel gaan lezen. In mijn onderzoek daarnaar blijkt het dat je in de Bijbel inderdaad geen zittend bidden tegenkomt. Mozes zat wel gedurende de strijd tegen Amalek, maar dat is een uitzonderlijke omstandigheid. In Koningen, Kronieken en Ezra lezen we herhaaldelijk dat de gemeente 'stond' gedurende het gebed. Dus in alle officiële 'kerkdiensten' staat de gemeente, zoals ook in Openbaringen. In het lezen van oudvadersn kwam ik ook herhaaldelijk de passage tegen waarin over de houding gedurende het gebed werd gesproken, maar zitten was er nooit bij. Smytegeld in zijn "Maandagse Catechisatie" bijvoorbeeld, spreekt er duidelijk over. In het "Thoolse boek" (“Wanneer ik voor uw kniel”) schreef Ds. De Jongste ook over historische gegevens die er op wijzen dat vroeger in de Refomatorische kerk iedereen onder het gebed stond.
Wij zijn dus veranderd in onze gewoonte. Persoonlijk denk ik dat we daarin fout zijn gegaan. Als ik nog steeds geacht wordt voor de aardse rechter te gaan staan, waarom zou ik dan mogen zitten voor de hemelse Rechter? In het gemeenschappelijke gebed zou de gemeente er wel wat moeite meehebben als ik als predikant ga zitten! Maar het is toch een "gemeenschappelijk gebed?" Waarom dan alleen de kerkeraad die gaat staan? Ik weet het niet. Dezelfde vraag kan gesteld worden voor "waarom alleen de mannen?" Het antwoord dat “de man het hoofd van de vrouw is", is totaal waar, maar nergens in de Bijbel wordt die relatie gelegd tussen het staan gedurende de gebeden en de man als hoofd. Die relatie van de man als hoofd over de vrouw wordt uitgebeeld door de hoed die elke vrouw in de gemeente behoort te dragen (1 Kor. 11).
Eerlijk gezegd als deze vraag gesteld werd in het verleden, had ik eigenlijk ook nooit een goed antwoord dat Bijbels kon worden gefundeerd. Omdat deze materie ook een gewetensstuk was binnen onze gemeente hier in NZ hebben we als kerkelijke gemeente besloten iedereen hierheen vrij te laten. Als gevolg daarvan zijn er naast veel mannen inderdaad ook een aantal vrouwen die bij ons gedurende het gebed staan. Persoonlijk zie ik graag de hele gemeente staan gedurende het gebed.
In de discussie wordt weleens het voorbeeld van het gebed van de Heere Jezus in verband met de wonderbare spijziging genoemd. Hij stond terwijl al de mensen zaten. Het verschil tussen dat gebed en alle andere publieke gebeden is dat dit een maaltijd was en geen kerkdienst. In mijn eigen huisgezin sta ik altijd als ik de maaltijd open en sluit terwijl mijn gezin zit, in navolging van dat voorbeeld.
Dit in een kort als reactie en contributie aan deze discussie. We zijn het er allemaal over eens dat de eerbied niet in de houding zit maar dat het om het hart gaat. Daar gaat het in deze vraag niet om en ik laat dat dan ook even buiten beschouwing. God is helemaal niet blij met vormendienst en laten we nooit die kant op gaan. Toch ben ik overtuigd dat bepaalde vormen Bijbels gegrond zijn en daarom ook niet door culturere veranderingen achterwege gelaten moeten worden. Het respect voor autoriteit is ver weg maar begint dat ook niet in het verliezen van het respect voor Hem die als Rechter van hemel en aarde leeft en regeert?
Groeten,
Ds. A. T. Vergunst
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.T. Vergunst
- Geboortedatum:22-09-1961
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Carterton (Nieuw-Zeeland)
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Kben zelf toen ik 16 was, 12 dagen op koorreis geweest in Roemenië en Hongarije. Wat me sterk bijgebleven is, is het staan tijdens de kerkdiensten waar wij ook zongen. Iedereen stond daar, en wij pasten ons daaraan aan.
De vraag was overigens niet aanvallend bedoeld, maar kwam bij me op toen ik het één en ander hier over las.