Commotie over EO en het scheppingsverhaal
Redactie Refoweb | Geen reacties | 16-02-2009| 00:00
Vraag
Binnen de EO is er nogal wat commotie ontstaan rond het scheppingsverhaal. Er is daar deze week een uitzending over gewees. Zou u hier op willen reageren? Zou graag uw opinie in deze zaak horen, vooral ten aanzien van het vraagstuk 'hoe vat ik het scheppingsverhaal op?'. Alvast bedankt voor reageren. Een van uw catechisanten.
Antwoord
Over het algemeen ben ik hier snel mee klaar. Ik verwijs naar boeken die ik geschreven heb of naar andere boeken. Ik krijg namelijk veel vragen binnen. Een vraag is in enkele regels geformuleerd, maar het antwoord kost uren en daar ontbreekt mij de tijd voor, zeker in mijn dubbelfunctie predikant en docent in twee vakken. Een schriftelijk antwoord kost veel tijd. Je moet namelijk eerst altijd de algemene regel vanuit Gods Woord formuleren en vervolgens allerlei situaties in het licht daarvan houden. In een gesprek ligt dat iets anders, omdat de vragensteller dan niet alleen zijn situatie exact uit kan leggen, maar ook kan aangeven wanneer een argument niet voldoende is of niet duidelijk is. Bovendien heeft de vragensteller vaak een specifieke situatie in zijn of haar achterhoofd die niet vermeld wordt, waardoor het antwoord per definitie er langs heen schiet. Bij het schriftelijk reageren loop je nog een risico, omdat het niet denkbeeldig is dat de e-mail naar allerlei andere mensen wordt doorgezonden. Hoe moet ik dan een kwestie die ik bijvoorbeeld in een boek over de geboden in vele hoofdstukken behandel, nu in een e-mail kort beantwoorden? Wel, het gaat mij dus niet alleen om de tijd, maar vooral ook om de zorgvuldigheid. Een vraag van een catechisant ga ik niet uit de weg, maar behandel ik dan op catechisatie. Allerlei tegenwerpingen en vragen geven dan de gelegenheid om een zaak van alle kanten te behandelen.
Deze vraag
Hoewel ik in eerste instantie besloot de vraag uit bovenstaande e-mail mee te nemen naar de catechisatie, klikte ik de verwijzing naar de uitzending van Andries Knevel aan. Ik riep mijn vrouw en samen hebben we de uitzending bekeken. Ik moet zeggen dat de uitzending over schepping of evolutie ons heel diep raakte. Ik was werkelijk verstomd. Ik kon niet gelijk reageren op de reactie van mijn vrouw. Ze kent mij en begreep mij. Ik was er beroerd van. Andries Knevel ondertekende in zijn uitzending voor het oog van de camera een verklaring waarin hij al zijn vroegere uitspraken dat God in zes dagen de hemel en de aarde geschapen zou hebben, openlijk herriep. Vooral het feit dat hij dit deed middels een schriftelijke verklaring voor Gods aangezicht, raakte mij. Heeft hij ooit eerder iets voor de camera ondertekend inzake Gods openbaring? Heeft hij ooit publiekelijk met ondertekening verklaard dat het voor iedere kijker geldt, dat wie niet belijdt dat Jezus Christus de Heere is, een vervloeking is? Het voelde voor mij alsof hij openlijk voor Gods aangezicht ondertekende dat hij de evolutietheorie betrouwbaarder acht dan wat God Zelf ons meedeelt in Zijn Woord (hier ga ik straks op in). Ik ervoer dit als precies het tegenovergestelde van de publieke geloofsdaad van Luther op 31 oktober. En dat als eerbetoon aan het Darwinjaar. Andries verklaarde dat hij betreurde dat hij door zijn (in die tijd) oprechte overtuiging zijn kinderen en het publiek verder heeft laten gaan op dit verkeerde spoor van een schepping in zes dagen. Hij gelooft nu in de evolutietheorie. Ik begreep dat mijn catechisant hierdoor in verwarring was gekomen. Maar niet alleen hij, maar allen die middels TV of via internet deze uitzending bekeken of de berichten in de krant gelezen hebben. Daarom beantwoord ik deze vraag nu niet met een verwijzing naar mijn boek Aan Zijn voeten, maar ga ik er expliciet op in. Ik doe dit niet alleen op catechisatie (al zal ik deze vraag daar ook behandelen), maar middels de kerkbode voor heel mijn gemeente en allen die meelezen.
Openbaar
Zo af en toe krijg ik een vriendelijke of een minder vriendelijke reactie op mijn stukken omdat deze met een bepaalde bril gelezen worden. Ditmaal acht ik het niet onmogelijk dat iemand schrijft dat het niet christelijk is om Andries Knevel via de kerkbode te beantwoorden. Mag ik u tijd besparen door u bewust te maken dat het hier om een voor het oog van heel Nederland gedane actie gaat? Wie zich zo in het openbaar uitspreekt, moet in het openbaar weersproken worden. Als zodanig zal ik dit niet snel doen middels ‘tweedehandse berichtgeving’. Mijn eerste vraag is in die gevallen: “Is dit wel correct weergegeven?” Zelf heb ik ook meegemaakt dat mijn uitspraken in een krant onzorgvuldig of onjuist werden weergeven. In dit geval heb ik Andries’ eigen openbare uitzending bekeken. Een uitzending die niet zomaar was, maar opzettelijk bedoeld was om openlijk afstand te nemen van een schepping in zes dagen van 24 uur. Toen Petrus in het openbaar de heidenchristenen kwetste door op joodse wijze aan tafel te gaan zitten bij de Jodenchristenen en daarmee suggereerde dat hun leefwijze beter was dan die van de heidenchristenen (en zij dus zoals de Jodenchristenen beweerden tweederangs christenen waren), heeft Paulus zijn medebroeder in het openbaar berispt.
Mijn antwoord op de e-mail
Beste vriend, ik begrijp dat je behoorlijk in verwarring bent en ik ben blij dat je ermee naar mij toekomt. Ik heb de uitzending ook bekeken (nog bedankt voor het aangeven van het internetadres) en ben er ook verschrikkelijk door geschokt. Ik kan mij voorstellen dat je als jongere extra in verwarring bent gebracht, omdat de uitzending behoorlijk gemanipuleerd is. Hoezo? De als christenen aangeduide personen die zeggen dat het onhoudbaar is om in een schepping in zes dagen te geloven zijn wetenschappers, namelijk dr. Kees Dekker en prof.dr.
W.J.Ouweneel. De tegenstem is die van een eenvoudige christen als Johan Huibers die de ark nagebouwd heeft. Zo wordt de indruk onderstreept dat het gaat om een tegenstelling tussen wetenschappelijk nadenkende christenen en het wat eenvoudiger soort. Ik kan mij best voorstellen dat dit bij jou als HBO-student een extra dimensie heeft. Ja, het kan niet genoeg onderstreept worden dat de media de zaken behoorlijk kunnen manipuleren, niet alleen door de beelden te selecteren, maar ook door de personen die zij aan het Woord laten. Drs. J.A. van Delden, die in het verleden nauw bij de oprichting van de EO betrokken was, zegt in het RD van zaterdag 7 februari: “Ik heb groot respect voor deze bouwer van de ark van Noach, maar waarom zat prof.dr.M.J.Paul er niet bij? Die zou dat gerommel van Knevel zo onderuit halen”. Even verder: “Er is een geregisseerde actie gaande, slim gebracht. Maar het is niet de slimheid van Gods Woord. Waarom zwijgt Knevel over Exodus 20? Het gaat niet alleen om de betrouwbaarheid van Genesis 1, maar ook die van de geschiedenis van de zondvloed en ga zo maar door.”
Dit is het eerste. Let er op dat deze uitzending niet per ongeluk anders liep, maar zorgvuldig geregisseerd is en zo durf ik te zeggen gemanipuleerd.
Misleidend beeld
Vriend, je hebt aan het einde van de uitzending gezien dat Andries Knevel al een voorschot neemt op de reacties die kunnen komen en deze op de voorhand probeert te elimineren. Hij brengt naar voren dat mensen kunnen zeggen, dat als je één zaak uit de Bijbel laat vallen, er andere dingen achteraan komen. De metafoor, het beeld van het hellend vlak. Hij illustreerde dit trouwens met heel verkeerde gebaren. Hij hield een boek omhoog en zat met zijn hand aan de bovenkant en wees vervolgens naar beneden. Hij had het boek beter open kunnen slaan en een scheurbeweging maken om daarbij te zeggen dat als je een bladzijde eruit scheurt, andere volgen. Opnieuw gaf hij aan zelf vroeger ook zo gesproken te hebben, maar dat nu zijn ogen zijn opengegaan. Hij zei een beter beeld te weten, namelijk dat van een mozaïek. De Bijbel is een mozaïek. Je kunt een klein steentje omleggen om vervolgens te bekijken hoe het er dan uitziet. Is het niet goed, dan leg je het weer terug. Je doet het bij een ander steentje nog eens en dan ziet het geheel er ineens beter uit. Hierdoor gaan de andere steentjes toch ook niet om? Wel, dit beeld is misleidend. Het dekt de lading voor geen meter. Ik zal je laten zien, dat Andries niet slechts een steentje omlegt, maar dat het meer lijkt op het jaarlijkse evenement van de domino stenen. Als de eerste gaat vallen, volgen de andere. Als er soms bepaalde delen blijven staan, is het pech of toeval.
Wat ga ik doen?
Beste vriend, ik begin nu aan mijn eigenlijke antwoord. Wat ga ik doen? Nee, ik ga niet de evolutietheorie weerleggen. Dit laat ik over aan de christelijke wetenschappers die met de geheimen van moleculen, enzymen, reactieprocessen e.d. vertrouwd zijn. Ik ga je het misleidende laten zien van het beeld dat Andries gebruikt. Hij geeft de indruk slechts een steentje omgekeerd te hebben en dat hij hierdoor een beter beeld op de Bijbel heeft en tegelijk niet meer in conflict is met de wetenschap. Voor de rest zou het helemaal geen consequenties voor zijn (= het) geloof hebben, want hij belijdt in zijn stuk ook te geloven in God de Vader als Schepper en in Jezus Christus als de Verlosser. Ik wil je laten zien, dat dit niet waar is. Dat hij hiermee zichzelf misleidt en degenen die hem volgen.
Gods daden in de geschiedenis
Het kerygma, de boodschap van OT en NT is de proclamatie van Gods daden in de geschiedenis. De reden voor deze afhankelijkheid van het christelijk geloof van historische gebeurtenissen is eenvoudigweg, dat het christelijk geloof in onderscheid van sommige andere godsdiensten, een religie is in deze zin dat het verkondigt dat onze zaligheid afhangt van wat God in Christus in de geschiedenis tot stand bracht. Als Christus niet is opgestaan, dan is uw geloof ijdel en u bent nog steeds in uw zonden (1 Kor. 15:17). Centraal voor het NT is het feit dat niet de boodschap zelf mannen en vrouwen redt, maar de historische gebeurtenissen van Jezus’ leven, dood en opstanding. Hetzelfde geldt van de feiten die het OT proclameert, zoals de schepping, de verlossing uit Egypte, de verbondssluiting bij de Sinaï. Als de door de Geest geïnspireerde verslagen gelezen moeten worden als fictie dan zou God van de Heere van de geschiedenis veranderen in een schepsel van onze verbeelding met de meest desastreuze gevolgen. Wat dat betreft kan ik het antwoord van de christelijke geoloog goed begrijpen die op de vraag van Andries Knevel of hij zijn geloof zou verliezen als zou blijken dat de evolutietheorie waar was, antwoordde: “ik denk dat ik inderdaad mijn geloof kwijt zou zijn”. Ook dat was een suggestieve zet van Andries. Je zou omgekeerd ook de vraag kunnen stellen: “Andries, als zou blijken dat Genesis 1 wel waar is, waar blijf jij dan?” Ja, want hij heeft toch openlijk door zijn ondertekening de schepping in zes dagen afgezworen. En als dat gegeven nu onmisbaar is, voor het ware geloof, zou hij blijken dat geloof niet gehad te hebben...
Als ... als. Beste vriend, de Heere zal en kan je niets kwalijk nemen als je eenvoudig Zijn Woord geloofd hebt, maar Hij zal je de grootste brutaliteit verwijten, als je eigenmachtig er een andere interpretatie aan gegeven hebt. Maar het gaat niet om als, als. Het gaat om een verslag van de dingen die onder ons volkomen zekerheid hebben (Luk.1:1).
Kort
Beste vriend, ik zou voor de uitvoerigheid nog in kunnen gaan op het betrouwbaarheidsgehalte van Oosterse geschiedschrijvers. Het verschil met de normen na de Verlichting, et cetera. Ik laat dat allemaal rusten. Ik zou dan de hele kerkbode vol moeten schrijven, of liever gezegd een boek moeten uitgeven. Ik weet dat sommige theologen beweren dat het weinig verschil maakt of een verhaal feit of fictie is. Men ziet dan echter het belangrijke punt over het hoofd dat historische vertellingen geen gelijkenissen zijn en dat de boodschap van een historische vertelling niet iets anders is dan het verhaal dat het zelf vertelt. Integendeel, de geschiedenis die in deze historische vertelling wordt verteld, is een onmisbaar deel van de boodschap. Als de schepping, de exodus uit Egypte en de maagdelijke geboorte van Jezus en Zijn opstanding fictie zijn, dan is er geen boodschap, want het kerygma is precies de verkondiging van het gebeuren van deze verlossende gebeurtenissen. Ik hoop dat dit voldoende is en dat ik de rest mag laten rusten. Ik wil naar de betekenis van de schepping in de Bijbel.
Zes dagen of een lange periode
Ik denk nu terug aan de zeer bekwame oudtestamenticus dr. B. Maarsingh. Ik zie hem nog staan. Zijn markante hoofd met witte baard. Hij gaf niet zomaar college, maar hij preekte. Hij liet schitterende lijnen zien in het OT. Ik weet ook nog als de dag van gisteren dat ik aan hem vroeg: “Dr. Maarsingh, kan het woord jom (dag) dat in Genesis 1 wordt gebruikt ook uitgelegd worden als periode? Heeft het woord meer betekenissen?” Zonder aarzelen antwoordde hij: “Nee, het woord jom is altijd een dag van vierentwintig uur”. Dit ben ik nooit vergeten. Prof.dr.Ouweneel kan dus heel indrukwekkend spreken over de literaire vorm van Genesis 1, zoals hij in de uitzending deed, maar het zal lastig zijn het Hebreeuwse jom een andere betekenis te geven.
Weerspreken van God, van Christus, van profeten en apostelen, en van de kerk
Ik ga nu verder met de metafoor van Andries. Hij doet alsof Genesis 1 een stukje van een mozaïek is. Dat het voor het geloof geen enkele consequentie heeft, als dit steentje van Genesis 1 wordt omgekeerd en de evolutietheorie boven komt te liggen. Dit is ondoordachte onzin! Andries weerspreekt willens de drie-enige God, Christus, de profeten en de apostelen en ook de kerk die door de Geest geïnspireerd is. Hij ‘knevelt’ Hun getuigenis!
De drie-enige God
Knevel en Ouweneel denken met een beroep op de literaire vorm van Genesis een andere betekenis te mogen geven aan de zes dagen alsof het in werkelijkheid om een lange periode gaat. Dit gaat in tegen het getuigenis van de Geest in Genesis 1:1: “In den beginne schiep God den hemel en de aarde”. En van 2:1: “Alzo zijn volbracht de hemel en de aarde, en al hun heir”. Hier kunnen zij mij misschien nog simpelheid verwijten en gebrek aan kennis van de literaire vormen. Maar dan gaan we naar Exodus 20:11, naar de motivatie van het vierde gebod: “Want in zes dagen heeft de HEERE den hemel en de aarde gemaakt, de zee en al wat daarin is, en Hij rustte ten zevenden dage”. Heeft God hier met Zijn eigen vinger onzin op de twee stenen tafelen gegraveerd? Of is het een fabel dat God dit gedaan zou hebben? Hebben de priesters dit later verzonnen om zichzelf gezag te verschaffen middels de stenen tafels in de ark? Zo niet, dan moet je nogal wat durven om Gods eigen woorden te weerspreken als zijnde een simpele voorstelling die niet klopt. Het strijdt ook met Gods spreken in Exodus 31:17 (beste catechisant neem je Bijbel erbij en zoek de teksten op). Vergist de HEERE Zich dan zo erg?
Christus
Van Christus getuigt de Heilige Geest in de schitterende proloog van het Johannesevangelie: “Alle dingen zijn door Hetzelve gemaakt, en zonder Hetzelve is geen ding gemaakt, dat gemaakt is”(1:3). Dit is dan misschien een ‘simpel foutje’ van Johannes zelf, maar hoe zit het dan met Jezus Christus als Hij Genesis 2 direct de levende God in de mond legt in Mattheüs 19:4-6? Voor Christus de Zoon van God is het getuigenis van Genesis maatstaf en norm. Of had Jezus naar Zijn mensheid in die tijden ook niet meer verstand van de dingen dan de simpele mensen uit die tijd met hun simpele wereldbeeld? Is het toch niet waar wat Hij getuigt tegenover Nicodemus, namelijk dat Hij Die uit de hemel is neergedaald, getuigt hetgeen Hij gezien heeft?
Andries, durf je nog vol te houden dat je slechts een mozaïeksteentje omdraait? Durf je te zeggen dat hier het geloof niet mee staat of valt? Hoe moet ik dan het getuigenis van de Heilige Geest in Hebreeën 11: 1-3 glad strijken?
Profeten en apostelen
Voordat ik laat zien dat ook de profeten en de apostelen getuigen van een direct scheppen van God van de hemel en van de aarde, verwijs ik eerst naar de engel die naar het midden van de hemel vliegt en getuigt dat God de hemel en de aarde en de zee gemaakt heeft (Openb. 14:7). En wat moet ik trouwens met de parallel tussen het begin van de Bijbel en het einde ervan? Het laatste Bijbelboek laat zien dat de nieuwe hemel en de nieuwe aarde uit de hemel neerdalen. De vergelijkingen tussen beide paradijzen zijn treffend. Moet ook de nieuwe aarde dan toch door evolutie langzamerhand van beneden af op deze aarde ontstaan? Nu de profeten en apostelen. Laat ik beginnen met de levieten die de Heere als de Schepper loven (Neh. 9:6). En lees wat de Heere zegt tegen Jeremia (10:11,12). En wat denken we van Paulus en Barnabbas in Lystre als zij de heidenen die hen willen aanbidden oproepen zich te bekeren tot de levende God, Die gemaakt heeft de hemel en de aarde (Hand.14:15). Volgens Paulus heeft de Heere geschapen door te spreken: “Want God, Die gezegd heeft, dat het licht uit de duisternis zou schijnen, is Degene, Die in onze harten geschenen heeft, om te geven verlichting van de kennis van de heerlijkheid Gods in het aangezicht van Jezus Christus” (2 Kor.4:6). Gaat nu ook onze wedergeboorte er aan, of wil je die wel vasthouden? Maar wat is dan je objectieve argument voor de geldigheid van deze vergelijking?
De belijdenis en hoop van de gelovigen
Dat de Heere de hemel en de aarde geschapen heeft is in heel de Schrift terug te vinden als de krachtige pleitgrond voor de gelovigen. Als dit niet waar is dan ontvalt het fundament aan het geloof. Tegenover de overmacht van Rabsake bidt Hizkia met de handen op deze openbaring (Jes. 37:16; verg. 2 Kon. 19:15). Hij is niet de enige. Het boek van de Psalmen staat er vol mee (Ps. 115:15; 121:2; 124:8; 134:3; 146:6). En in het NT is het niet anders. Als Johannes en Petrus uit de gevangenis verlost zijn, heft de gemeente een geweldig gebed op en belijdt: “Heere! Gij zijt de God, Die gemaakt hebt de hemel en de aarde, en de zee, en alle dingen, die in dezelve zijn” (Hand. 4:24). Andries, het is niet zomaar een mozaïekstukje. Je tornt aan Gods Zelfgetuigenis en aan de pleitgrond, aan de bemoediging en aan de belijdenis van de Gemeente des Heeren die hoopt op de levende God.
Wat het verschil is
Had de Heere dan niet kunnen kiezen voor de weg van evolutie? O ja, de Schepper is vrij. Maar Hij zou ons dat ook gemeld hebben. Wat het verschil is? De evolutie zou dan onderdeel zijn van Gods plan, maar nu maak je, Andries, God tot een onderdeel van de evolutie. Je maakt Christus tot een verkoper van onzin (Cf. 1 Kor.15). Want in welke fase van de overgang van Oerang Oetang naar mens heeft God gezegd dat deze twee één zullen zijn? Ja, het voorbeeld van het hellend vlak is toch beter dan dat van een mozaïekstukje. Het is het hellend vlak van de willekeur.
Beste Andries
Je uitzending heeft mij heel diep pijn gedaan. Misschien ben ik in dit artikel hier en daar cynisch. Dat klopt, dat komt omdat je aan mijn God en Zijn Openbaring komt. Ik voel iets van Elia en zijn heilig cynisme. Andries, je bedriegt jezelf en de mensen die je horen. Je ondertekenen heeft mij heel erg geschokt. Het voelde alsof je publiekelijk afscheid nam van Gods openbaring. Als een willens zweren bij een valse god. Ik bid je, keer terug tot het eenvoudige kinderlijke geloof in “God de Vader, de Almachtige, Schepper van de hemel en van de aarde”. Ik schrok ook van je uitspraak dat je voor een uitzending geen spanning hebt. Alsof je het maar zo even doet. Ben je de kinderlijke afhankelijkheid kwijtgeraakt die beseft zonder de Heere niets te kunnen doen en het verlangen tot eeuwige zegen te zijn? Dan kun je het zelf niet en is het steeds weer een troost (zoals ik bij menige kerkdienst ervaar) “Onze hulp en verwachting is in de Naam van de Heere, Die de hemel en de aarde uit niet geschapen heeft”. Onder vier ogen wil ik wel met je verder spreken.
Beste Evangelische Omroep en ds.A. van der Veer
Ik heb weinig toe te voegen aan de woorden van br.J.J.Frinsel in het RD van zaterdag 7 februari. Ik heb mij vanaf het begin ook altijd ingezet voor de EO. Ik vond het geweldig dat de Heere in deze eindtijd de genade gaf het evangelie door de ether te zenden. Toen de EO nog prijs stelde op de bijdrage en het meedenken van predikanten en evangelisten (toen de EO nog niet zo commercieel geworden was), gaf ik ook mijn tijd en heb meegewerkt in de Commissie de Bijbel open. Toen de koers anders werd, ben ik in gesprek gegaan over de jongerendag. Deze week heb ik bedankt voor de Visie. De liefde is over. U verlaat bewust met diverse programma’s het spoor van de eerste generatie. Ik denk ook aan de uitspraken van twee van uw medewerkers om dit jaar als EO mee te varen in een boot met Gay Pride.
Ik denk met heimwee terug aan de mensen van het begin die werkelijk uit liefde voor de Heere en Zijn evangelie en uit bewogenheid met ons volk dat geestelijk ten onder ging, alles er voor over had. De derde generatie plukt de vruchten van de eerste, maar gaat er tegelijk modern mee om. Het lijkt wel een familiebedrijf, waar de derde generatie gaat opsouperen wat de eerste met noeste arbeid bewerkte. Onze Heiland vroeg: “Als het zout zouteloos wordt, waarmee zal het gezouten worden?” Ik weet dat er nog werken bij de EO die hier verdriet over hebben. Naar ik vrees kunnen zij het tij niet meer keren. Ds. Arie van der Veer, ik weet dat uw toespraken niet zonder zegen zijn geweest, maar hoe kunt u in de Visie aanmanen tot voorzichtigheid, omdat er in Genesis 1 geen mens aanwezig geweest is? Wordt Gods getuigenis pas werkelijk betrouwbaar als er gevallen, leugenachtige mensen bij zijn? Dat kunt u niet menen. Bij de opstanding was ook geen mens aanwezig! U gelooft toch ook niet dat Genesis 1 van de rest kan worden losgemaakt, zonder dat het de rest van de Bijbel raakt (zie boven)? Broeder J.J.Frinsel zei eens tegen u: “Er is hier één man die dit kan stoppen en dat ben jij. Maar ik ben bang dat jij dit niet wil doen.” Ik bid u: probeer dit voor uw pensioen recht te zetten, om werkelijk te kunnen gaan genieten van “de rust”! Tenzij er een wonder gebeurt en iemand in de voorste gelederen door genade het voortouw neemt, zie ik voor de EO geen verandering van koers meer. Op cruciale punten heeft de directie of het bestuur het laten afweten. De reactie van de voorzitter stelt (tot nu toe) teleur. Ik hoop dat de Reformatorische Omroep in het klein de taak gaat overnemen om de bijbelse boodschap te verkondigen onder ons volk. Laten wij dit in ieder geval steunen. We kunnen trouwens de uitzending op de computer aan laten staan en naar prachtige muziek luisteren, terwijl wij ander werk doen.
Beste catechisant
Ik hoop van harte dat mijn antwoord genoeg voor je is. Het is meer dan een kort sms’je of een paar regels e-mail. Neem de tijd om het rustig te bestuderen. Laat het tot je doordringen. Met de overgang naar de evolutie verlies je veel, om niet te zeggen alles. Omdat dit zo essentieel is, heb ik hier de nodige uren aan besteed. Dat ik je niet terugmail maar antwoord via de kerkbode is, omdat ik hoop dat de investering van mijn zaterdag veel rendement mag opleveren. Je dominee.
Groet
Ontvang allen onze hartelijke groeten en weest Gode bevolen. Laten we onze gebeden voor ons volk niet laten verslappen. Wat is ons gebed hard en hard nodig!
Uw ds. R.van Kooten
Deze vraag en antwoord zijn met toestemming overgenomen uit de kerkbode van Hersteld Hervormd Apeldoorn.
Dit artikel is beantwoord door
Redactie Refoweb
Bijzonderheden:
Mailadres: vragen@refoweb.nl
