GENEMUIDEN - De boodschap van HeartCry is Arminiaans en charismatisch. Dat stellen de Christelijk Gereformeerde predikanten ds. C. P. de Boer uit Werkendam en ds. A. Huijgen uit Genemuiden in een brochure aan de leden van hun kerk. De twee predikanten zien in hun gemeenten een toenemende invloed van de HeartCry-beweging, die gericht is op opwekking en verdieping van het christelijk geloof, door middel van zondebesef en reformatie van lauwe christenen, zo stelt de brochure.
Ds. Huijgen, ook medewerker aan de vragenrubriek van Refoweb, zegt expliciet niet uit te zijn op theologisch scherpslijperij. "Wel wil ik, luisterend naar de Schrift en eerlijk luisterend naar wat HeartCry zelf publiceert, met open vizier enkele vragen stellen. Ik hoop dat ik HeartCry recht doe en dat deze bijdrage ook écht een bijdrage mag zijn aan het voortgaande gesprek."
In een antwoord aan een vraagsteller in de Vragenrubriek van Refoweb maakt hij duidelijk “open en broederlijk” gesproken te hebben met de mensen van HeartCry, “maar dat heeft me geen aanleiding gegeven mijn bijdrage in de brochure te wijzigen.” De vraagsteller noemt kritiek op HeartCry als een activiteit van satan. Ds. Huijgen neemt daar afstand van: “Laten we er voor oppassen om stemmen waar we het niet direct mee eens zijn, te beschouwen als het werk van satan. Al te snel lopen we dan het gevaar dat we de Heilige Geest claimen voor ons eigen gelijk. Ik denk dat kritische vragen van broeders (!) eerlijk gehoord moeten worden.”
De predikant uit Genemuiden wil niet alleen kritisch naar HeartCry kijken, maar ook de eigen gereformeerde gezindte tegen het licht houden. En dat doet hij dan ook uitgebreid.
"Op voorhand kunnen we ons afvragen of de accenten die HeartCry zet de reformatorische kerken wellicht een spiegel voorhouden. Is er uitsluitend aandacht voor de rechtvaardiging van de goddeloze, zodat de heiliging te weinig aan de orde komt? Wordt er eenzijdig over de afsterving van de oude mens gepreekt en komt de opstanding van de nieuwe mens te weinig aan de orde? Is daarom misschien een correctie nodig die de heiliging, ook naar haar positieve zijde van de opstanding van de nieuwe mens, accentueert? Ik sluit niet uit dat een dergelijke bijstelling in sommige gevallen nodig is, als heiliging gepresenteerd lijkt te worden als een stadium waaraan slechts weinigen van Gods kinderen toe zijn, en dat vooral wordt gekenmerkt door het negatieve."
Beelden van de Heartcry-conferentie in oktober 2007
Veel aandacht schenkt de brochure aan het zogenaamde "overwinningsleven" dat door HeartCry wordt gepropageerd.
"Het valt op dat het spreken over de zonde in het kader van het overwinningsleven vaak wordt beperkt tot zonde die je doet of laat. De Zuid-Afrikaanse ds. Maritz, een bekende spreker op HeartCry, haalt het voorbeeld aan van een predikant die naar pornografische video?s keek, en met die zonde moest breken om uiteindelijk een Geestvervuld leven te ontvangen. Nu is het zonneklaar dat we met de zonden moeten breken. Maar zonde steekt nog dieper dan alleen het directe daadniveau. Ik doe zonde, omdat ik zondaar ben."
"Wat betekent overwinningsleven dan? Toch niet dat ik geen zondaar meer ben. Ik noteer met dankbaarheid dat HeartCry niet van mening is dat perfectie, absoluut niet-zondigen, bereikbaar is geworden. Maar wordt over de zonde niet te veel gesproken als een incident in het leven van Gods kinderen, terwijl de zonde helaas méér is dan incidenteel? Ik stem HeartCry direct toe dat dit gegeven nooit mag verworden tot een excuus om dan maar te blijven zondigen. Nee, het is schuld, en er moet tegen de zonde gestreden worden."
"Door de gedachte van het overwinningsleven wordt de heiliging een meer, een plus, ten opzichte van de rechtvaardiging. Ook als Christus mijn Borg en Zaligmaker is geworden, kan ik immers nog op een lager niveau (vleselijk) functioneren, en moet ik hogerop, naar het Geestvervulde overwinningsleven. De fasering die hiervan het gevolg is, resulteert in een lager karakter van de rechtvaardiging ten opzichte van de heiliging. Als ik slechts gerechtvaardigd ben, moet ik nog hogerop. Op dit punt is het verschil met de gereformeerde theologie en, belangrijker nog, Paulus, groot. De rechtvaardiging van de goddeloze is immers het centrale in het evangelie (Rom. 3-4). Wie heiliging als een fase na de rechtvaardiging plaatst, of de eigenlijke heiliging (overwinningsleven) als een fase na de eerste heiliging plaatst, ziet eigenlijk de Heilige Geest een verdergaand werk doen dan Christus. Dan trek je het werk van Christus en de Geest uiteen. Maar Christus is nooit zonder Zijn Geest en de Geest niet zonder Christus."
"Ik blijf een ongemakkelijk gevoel houden bij het herhaalde moeten – juist als het gaat om de genade. Er wordt over genade gesproken, en tegelijkertijd moet ik zo veel. Het gaat over genade, maar is het nu ook genade om genade te ontvangen? De gedachte van het overwinningsleven lijkt een aantrekkelijke – voor mensen die gewend zijn aan overwinningen en succes in deze wereld. Maar hoe zit het met de verliezers, de mensen die niets kunnen, de bedelaars? Die mensen, kortom, tot wie de Heere Jezus Christus zich allereerst richtte? Heeft de moordenaar aan het kruis een overwinningsleven geleid?"
"De Heere heeft een kerk. Waar is de kerk bij HeartCry gebleven? Opwekking en echt geestelijke vernieuwing is vooral te verwachten in de kerk, daar waar het Woord klinkt in de gemeente, waaraan de Geest beloofd is!"
We hebben dus zegen te verwachten, staande in de kerkelijke praktijk. Die is wel wat anders dan een fijne conferentie met gelijkgezinde, enthousiaste jongeren, waar een spreker zich weken heeft kunnen voorbereiden op een lezing. In de kerk zitten we vaak onder het gehoor van een predikant met veel minder gaven, die twee preken per week moet maken, en samen met allerlei soorten van mensen, ook ongeïnteresseerden, mensen die louter uit gewoonte naar de kerk gaan, wereldsgezinde mensen. Maar laten we niet vergeten dat de Heere juist in de gemeente, onder het Woord, Zijn zegen wil geven."
"Wat mij persoonlijk het meest raakt in discussies als deze, is dat er vanuit de hele wereld (ik bedoel de fysieke wereld en de theologische wereld) sprekers worden ingevlogen om iets naar voren te brengen over heiliging, terwijl die heiliging in onze eigen traditie zo veel helderder, rijker en evenwichtiger onder woorden is gebracht."
"Onze rondgang langs het gedachtegoed van HeartCry heeft heel wat stof voor kritiek opgeleverd. Deze stichting lijkt op punten het gereformeerde spoor te verlaten. Ik hoop dat de kritische opmerkingen die ik maakte, tot bezinning en heroriëntatie op onze rijke gereformeerde belijdenis mogen leiden – bij HeartCry, maar ook bij kerkenraden en predikanten in de gereformeerde gezindte. Er is geen reden om ons te verheffen, maar juist alle reden om ootmoedig te hopen op Gods genade."
Ds. C. P. de Boer gaat nog een stapje verder in zijn kritiek. Hij wijst op een cursus die HeartCry aanbiedt: "... verder valt op dat deze cursus geen enkele verwijzing naar de Reformatorische Belijdenisgeschriften bevat. Dit is niet alleen een gemiste kans, maar ook een alarmerend gegeven. Een stap verder nog gaat John Kamphuis wanneer hij in één van zijn digitale nieuwsbrieven zijn lezers oproept om van de Reformatorische Belijdenisgeschriften afstand te nemen. Hierin voert hij een krachtig pleidooi om de Bijbel alleen te lezen en ons van de bril van de belijdenisgeschriften te ontdoen. John Kamphuis heeft vrij recent een brochure over Heilszekerheid geschreven. Deze is onder verantwoordelijkheid van de SRA gepubliceerd. Nu is de cirkel rond. Het begint met kritiek op de Heidelberger, de volgende stap is het stilzwijgend passeren van de Belijdenis en de laatste stap is nadrukkelijk afstand nemen hiervan."
"Maritz e.a. betrekken de rust uit Hebreeën 4 op de rust die in dit leven ervaren wordt wanneer een kind van God in de vervulling met de Geest deelt. Deze rust uit Hebreeën 4 is dus nu in dit leven al te ervaren. Het Nieuwe Testament reserveert deze rust voor de hemel. Net als eens het volk Israël op weg naar het beloofde land Kanaän, trekt ook nu Christus kerk door de woestijn naar de hemel. Vandaar de aansporing en de belofte aan het slot van Hebreeën 4. De gedachte dat het beloofde land direct achter de Rode Zee ligt, is dus onbijbels. Dit belooft HeartCry door in de heiliging de vervulling met de Geest zo sterk naar voren te brengen. Volgens hen is Gods kind door de wedergeboorte wel door de Rode Zee. Maar wanneer hij nog in de woestijn leeft, is zijn geestelijk leven nog ver beneden de geestelijke maat. Hij kan en moet hemelse sferen en ervaringen bereiken. Dit wordt alleen dan mogelijk wanneer een christen zijn hart voor de vervulling met de Geest heeft opgesteld. Op dat moment komt de heiliging pas echt tot zijn recht."
"De zonde beperkt zich niet tot de daad, maar de zonde heeft zich genesteld in mijn aard. Hierdoor verkeer ik het goede van Gods wet in ongerechtigheid. Ik doe geen zonde; ik ben zonde. Paulus gebruikt in Rom 7:14 een zeer zware uitdrukking, namelijk verkocht onder de zonde. Hij tekent in de verzen direct daarna wat dit nu betekent. Kort samengevat: ik weet dat in mij, dat is in mijn vlees geen goed woont (vers 18). Dit is één van mijn grootste bezwaren tegen de opvatting van HeartCry met betrekking tot het overwinningsleven. Terwijl er voortdurend over 33 concrete zonden gesproken wordt (wat ik deel), wordt de ernst van mijn verdorven bestaan verbloemd. Waarom worden alleen maar concrete zonden bij de naam genoemd, maar wordt nooit tegen Gods kind concreet gezegd dat zijn natuur tot op het bot toe door de begeerte van de zonde is aangevreten?! Dit is voor mij geen verleden, maar ook na de wedergeboorte bittere werkelijkheid."
"In het spreken van HeartCry over geestelijke ervaringen is het accent definitief verschoven van de betrouwbaarheid van Gods belofte naar de bijzondere ervaringen van de geestelijke mens. Volgens HeartCry ervaar ik met de vervulling met de Geest tevens de overwinning over de zonde. Maar wat als ik dit nu niet beleef? Dan leef ik volgens de opvatting van HeartCry onder de geestelijke maat, omdat ik nog niet deel in de vervulling met de Geest. Alleen het kale geloof in de belofte van het Evangelie is dan niet meer genoeg. Er is meer. Dit meer bestaat uit allerlei geestelijke ervaringen. Het spiegelt een hemel op aarde voor, maar het is een fata morgana in de woestijn."
"Ten diepste is het Evangelie in de handen van HeartCry weer tot een wet verworden, maar dan nu in de heiliging. Ik moet weer zoveel. Maar ook in de heiliging is Christus mijn gerechtigheid én heiligmaking (1 Kor. 1:30). Hij heeft het volbracht. Ik hoef niets meer te overwinnen. Hij heeft overwonnen! Ook al ervaar ik dit niet, ook al is en blijft mijn hart verdorven, ook al verdoemt de wet mij. In Christus ligt mijn leven, ligt mijn vrijspraak en is mijn heiliging (HC 23 en 24). Hij is mijn alles en aan Hem heb ik genoeg! Dit ontslaat mij van de wettische plicht om de zonde te overwinnen. Het bindt mij aan de evangelische eis om Christus gelijkvormig te worden."
