Campagne tegen vooroordelen over mensen met een psychisch probleem

Eleos start een campagne tegen vooroordelen over mensen met een psychisch probleem.  In de hulpverlening heeft Eleos veel te maken met negatieve beeldvorming over de psychiatrie en over mensen met een psychisch probleem. Het thema van de campagne is ‘een vooroordeel blijft plakken’.

Een op de vier volwassen Nederlanders (bij kinderen een op de zes) krijgt te maken met een psychisch probleem. Uit onderzoek van branchevereniging GGZ-Nederland blijkt dat een psychische aandoening door zowel patiënt als zijn familie wordt ervaren als een maatschappelijk stigma. Er ligt nog steeds een taboe op psychische ziekte. Mensen zijn bang voor psychische ziektes. Ook heeft men angst voor maatschappelijke gevolgen als je een psychisch probleem hebt. Patiënten geven aan acceptatie erg belangrijk te vinden.

Etiket
De campagne van Eleos heeft niet als doel om vooroordelen de wereld uit te helpen. “Dat kunnen we niet”, vertelt campagneleidster Ellen Schuit, “We kunnen mensen er wel bewust van maken dat ze vooroordelen hebben en wat voor effect dat op iemand anders heeft. De cliënten van Eleos die hebben meegewerkt aan de campagne geven aan dat ze best begrijpen dat er op een bepaalde manier tegen hen wordt aangekeken en dat er vooroordelen zijn. Waar ze het moeilijk mee hebben, is dat een vooroordeel werkt als een etiket dat ze krijgen opgeplakt en dat blijft zitten. Een vooroordeel blijft plakken en komt tussen hen en de andere mensen in staan. Ze raken hun eigen gezicht kwijt.”

Vereenzelvigd met ziekte
Aan de campagne hebben meerdere cliënten van Eleos meegewerkt. Een aantal durfde het aan herkenbaar gefotografeerd te worden; een aantal heeft alleen hun verhaal verteld. Ze worden als moeilijke mensen gezien, als invalide of negatief in de hoek gezet. Ook worden ze vaak compleet vereenzelvigd met hun ziekte. ‘We zijn geen probleem, maar we hebben een probleem. Ik ben geen borderliner, maar ik heb borderline.’ Opmerkelijk is dat opname in een kliniek door hun omgeving  nog veel gezien wordt als opname in een gekkenhuis. Ook geven ze tips over hoe ze graag willen dat anderen met hen omgaan: ‘Zeg nooit: het komt wel weer goed.’ of ‘Behandel ons zoals jezelf behandeld wilt worden.’

Achterbanbijeenkomsten
De campagne start op de christelijke publieksbeurs Wegwijs. Eleos gaat bezoekers bevragen op hun vooroordelen en laat ze via een flyer kennismaken met vier mensen die schuilgaan achter een etiket. Schuit: “De informatie die we verzamelen op de beurs verwerken we in een verslag over vooroordelen.” In het najaar organiseert Eleos zes achterbanbijeenkomsten rondom dit onderwerp. Op het internet verschijnt de actiewebsite www.eenvooroordeelplakt.nl. Hierop staan verhalen van mensen met een psychisch probleem. “We hopen dat andere mensen ook hun verhaal op deze website kwijt willen. Zo kunnen ze hun stem tegen het stigma laten horen”, licht Schuit toe.

Christelijk Nederland
Volgens Eleos hangt er in de publieke opinie een grauwsluier over psychische problemen. De beeldvorming binnen christelijk Nederland wijkt maar weinig af van het algemene beeld. Eleos vindt het van groot belang recht te doen aan mensen met een psychisch probleem. Schuit: “Vooroordelen tonen uiteindelijk onze onmacht om goed om te gaan met psychisch zieke mensen. Met onze campagne hopen we op een positieve en niet moraliserende manier mensen met en mensen zonder psychisch probleem dichter bij elkaar te brengen. Dat past bij een van onze organisatiekernwaarden: verbondenheid.”