Prediking Gereformeerde Bond is dood in de pot
Nieuwsredactie | 21 reacties | 18-11-2017| 09:26
De dood in de pot. Vlees noch vis. Zo betitelt de emeritus-predikant dr. C. A. van der Sluijs over het algemeen de prediking binnen de Gereformeerde Bond. De beweging die zich ten doel stelt de gereformeerde waarheid te verbreiden en te verdedigen (nu binnen de PKN), lijkt zelf het onderwerp van een dringende ‘reformatie’ te moeten geworden. Van der Sluijs windt daar in zijn nieuwste boek “Aarde in hemels licht” geen doekjes om. Pappen en nathouden is een eigenschap waar de Veenendaalse doctor ook als panellid wars van is. Refoweb stelde hem een aantal vragen.
U maakt zich in uw nieuwste boek “Aarde in hemels licht” zorgen over de prediking binnen de Gereformeerde Bond. Hoe zou u die nu willen duiden en wat is het gevaar daar van?
Vaak vlees noch vis! Als geestelijk voedsel niet te verteren. Noch links noch rechts, eigenlijk een beetje niks. Dit geldt niet voor alle prediking in de Ger. Bond, maar veel prediking binnen deze beweging zou ik zo willen typeren. Vaag, niet belijnd. En als het belijnd is, dan is het vaak verabsoluteerd binnen bepaalde gedachtepatronen. Je hoort het al aankomen. En daarmee onvoorstelbaar voorspelbaar. Je kunt ook zeggen: de dood in de pot!
Ziet u een taak van het bestuur van de Bond om hierin richtinggevend te zijn? En zo ja, op welke wijze? Is een terugkeer naar een bevindelijke prediking (bevindelijk-schriftuurlijk/voorwerpelijk-onderwerpelijk) nog wel mogelijk? Zowel predikanten, ambtsdragers als gemeenteleden lijken die behoefte nauwelijks meer te hebben.
Zeker! Op welke wijze, dat is niet aan mij. Een terugkeer is alleen mogelijk als Gods Geest daarin meekomt, anders betreden wij platgetreden paden als even zovele doodse wegen dan wel wegen van de dood. De behoefte hieraan wordt gewerkt door Gods genade, anders geldt wat Luther zei: Voorbij is voorbij!!
Zijn de veranderingen (ook in prediking) binnen de GB-gemeenten niet in versneld tempo veroorzaakt door de kerkscheuring van 2004? Is achteraf gezien niet het beste deel van de Nederlandse Hervormde Kerk vertrokken cq achtergebleven?
Dit is ongetwijfeld het geval. Als een oordeel van God. We kunnen maar niet doen wat we zelf willen. Zowel zij als wij zullen eens rekenschap moeten geven van we gedaan hebben en niet gedaan hebben. De verantwoordelijkheid daarvoor valt noch door ons noch door hen af te schuiven op elkaar. Als Kerk staan we schuldig dat we blijkbaar niet konden volharden in de liefde.
In veel GB-gemeenten is door het heersend verbondsautomatisme de noodzakelijke verzoening met God en dus de persoonlijke bekering, uit de prediking ‘weggezuiverd’. Gevolg is, naast liturgische vernieuwingen, dat het heldere zicht op de Oud- en Nieuwtestamentische verbonden is verdwenen. Ziet u hier ook een relatie tot de hype onder jongeren uit de gereformeerde gezindte om zich aan te sluiten bij een evangelische groepering, hun kinderdoop te ontkennen en zich opnieuw te laten dopen?
Daar ligt ongetwijfeld een relatie tussen het een en het ander. De evangelische beweging straalt op het eerste gezicht meer liefelijkheid uit en eenheid. Dat dit te maken heeft met een versimpeling zien onze jongeren dan niet meer. Het geestelijk verstaan wordt als moeilijk ervaren en dan ga je het gemakkelijker maken, als dit toch blijkbaar ook wel kan zo te zien.
Er wordt wel eens gezegd: je kunt ook op een evangelische wijze zalig worden. Kun je ook op een ‘evangelische’ wijze zalig blijven?
Dat vind ik mooi gevonden van u, al rammelt het natuurlijk hier en daar. Maar inderdaad de volharding in het ware zaligmakende geloof houdt geen stand zonder geschonken genade. Maar dit laatste lijkt wel vloeken in de kerk zo langzamerhand.
Hoe beoordeelt u de houding van bondspredikanten die sleutelen aan de historiciteit van Genesis? Kunnen deze voorgangers nog wel betrokken blijven bij de GB? Is de heersende cultuur van de PKN, pappen en nathouden, ook niet die van de GB geworden?
Dat is aan henzelf en aan het Hoofdbestuur van de Ger. Bond. De Bond is de kerk niet. Dus eventuele censuur kan niet worden toegepast. Maar het lijkt me dat er wel grenzen zijn, die betrokkenen in de eerste plaats zelf aangeven. De gereformeerde theologie is niet voor misverstand vatbaar, mits krachtig en geprofileerd uitgedragen.
Ter rechterzijde van de GB binnen de PKN tekent zich een duidelijke stroming af die wel de preeklijn van ds. G. Boer en I. Kievit voortzet, zonder dat zij zich organiseren of verenigen. Voelt u zich daar persoonlijk niet meer mee verwant dan met de huidige GB?
Uiteraard, maar het gaat mij om de hele Gereformeerde Bond en de hele kerk!
Een dolksteek in de rug van alle PKN panelleden van Refoweb die hart en ziel geven om vragen te beantwoorden hier.
Gelukkig hield Jezus zich wel op met hoeren en tollenaren. Met de ‘besten’ in Israël had Jezus weinig.
Aldus ds. P. Molenaar in zijn beantwoording van deze vraag: http://www.refoweb.nl/vragenrubriek/13850/na-de-kerkscheuring-van-2004-is-mijn-kerkelijke-gemeente-in-onbalans-geraakt-hoe/
Kortom, over de GB-panelleden van Refoweb hoef je je geen zorgen te maken. Als ik de lijst zo bekijk op de site, zitten daar geen louter 'verbondsmatige' broeders tussen. Blijkbaar is daar bij het benaderen van de dominees al rekening mee gehouden.
Suggesties zijn over het algemeen niet gebaseerd op feiten. Ik ga er vanuit dat de redactie, net als dr. Van der Sluijs, uitermate goed op de hoogte is van de feiten zoals ze ook geschetst worden door de schrijver van het boek. En wie de GB wat breder bekijkt dan zijn eigen gemeente weet vanuit de praktijk dat het globaal nog vele malen erger is dan hier wordt geschetst. Als daar volgens jou in je eigen gemeente geen sprake van is, mag je dat zien als een grote zegen. Ds. Van der Sluijs is zelfs zeer voorzichtig in zijn conclusies.
Ik zou overigens GB-dominees niet willen vergelijken met hoeren en tollenaren. Hoewel ze dat van zichzelf misschien wel vinden -als enige zelfkennis hen tenminste niet vreemd is- vind ik enig respect voor een dienaar des Woords wel op z'n plaats.
Als ik het er over heb dat Jezus met hoeren en tollenaren omging, snap jij best dat ik niet meen dat de predikanten in de gb hoeren en tollenaren zijn. Dat hoef ik je hoop ik niet uit te leggen.
Waar het mij om gaat is de mate van hooghartigheid die ik ervaar in dit interview. Jezus roept Zijn gemeente op één te zijn. Mag je elkaar dan niet niet wijzen op mogelijke dwalingen of met elkaar van mening verschillen? Natuurlijk wel. Maar als je zegt dat je zorgen maakt over bepaalde prediking en je collega's vanuit de liefde oproept om vooral weer de Christus van de Schriften te prediken, in alle volheid, maar ook radikaal en vol passie, dan is dat wat anders dan te roepen dat de dood in de pot is en dat het vlees noch vis is.
Is zijn prediking dan volmaakt? Ik dacht het niet.
En dan nog de walgelijke suggestie dat de besten wel weg zijn uit de NHK. Waar slaat dat op? Wij zijn goed en zij zijn slecht. Misschien is het wel andersom, daar gaan wij niet over.
Ik was laatst op de Open Doors dag, waar een Syrische priester en een Keniase jongeman vertelden over de grootheid van God in de verdrukking. De priester met een lange jurk met groot kruis om zijn nek, een kruisje slaand voordat bad, en die Keniaan danste toen hij een lied zong voor God. En beiden riepen op tot eenheid. Ook al zijn we verschillend we hebben één God en Vader, en één Heer, Jezus Christus. Laten we dan de eenheid zoeken, in liefde elkaar vermanend, maar met grote bescheidenheid.
Jezus zei "Uw (God, Jahweh) is Waarheid" (Joh 17:17).
Verder zei hij ...
„Ieder koninkrijk dat tegen zichzelf verdeeld is, komt tot verwoesting, en een huis dat tegen zichzelf [verdeeld is] valt.+ 18 Als dus ook Sa̱tan tegen zichzelf verdeeld is, hoe zal zijn koninkrijk dan standhouden?" (lukas 11:17-18)
Jezus zei "Uw (God, Jahweh) Woord is Waarheid" (Joh 17:17).
De vragen zelf laten (mijns inziens) evenveel zien, als de antwoorden...
Met pijn in mijn hart dit gelezen.
Ik weet dat er veel mis is in de kerk, des te meer reden om - gezamenlijk! - de Heere te smeken om herleving en opwekking.
Overigens hebben ook andere GB-predikanten hetzelfde geconstateerd. Er verandert alleen niets. En ik begrijp dat ook nog. Het volk is namelijk kittelachtig van gehoor geworden. Men wil in de preek met rust gelaten worden en weer met een goed gevoel naar huis gaan. Zo niet, dan verdwijnen ze naar een ander kerkgenootschap of ze blijven thuis. De schaapjes moeten vooral niet opgeschrikt worden. Het is alleszeggend dat de zondagse tweede dienst in de meeste GB-gemeenten nauwelijks nog bezocht worden. Ik ken genoeg predikanten uit de rechterflank van de GB die tijdens een kerkdienst opriepen tot zelfonderzoek of -zoals Jezus Zijn prediking begon- geloof en bekering en vervolgens in de consistoriekamer door de kerkenraad de mantel werden uitgeveegd. De PKN is doodziek en de Gereformeerde Bond moet dringend aan een infuus. Dat van de Heilige Geest.
En wat betreft hoeren en tollenaren... ik had toch liever een ander voorbeeld gebruikt. Het gaat hier om leermeesters die terug moeten naar hun Eerste Liefde. Een vergelijk met Schriftgeleerden past beter.
Toen ik je bijdrage las dacht ik: Hoe kan Omega nu weten dat “…hebben ook andere GB-predikanten hetzelfde geconstateerd” en “… de zondagse tweede dienst in de meeste GB-gemeenten nauwelijks nog bezocht worden”? Dat kan je alleen weten als je niet trouw bent aan je eigen gemeente en veel diensten elders bezoekt. Maar ik kwam tot het beeld dat ik vooroordeel ten opzichte van Omega heb. Het kan niet anders zijn dan dat Omega een bestuurslid van de GB is en daardoor deze kennis heeft. Ik stel het zeer op prijs dat het bestuur van de GB ook een bijdrage aan deze discussie levert.
Dit schrijfsel doet mij ook zeer.
Nou gaat het er niet om of het mij zeer doet maar of het waar is.
Bij ons in de kerk zie ik het verbondautomatisme terug en tegelijkertijd de oproep om bekering.
Separerende prediking en verbondsautomatisme die naast elkaar staan. Klinkt onlogisch maar het kan toch. Het kan omdat de Bijbel zelf steeds zo tot ons spreekt en je daar niet onderuit kan.
Het is niet logisch. De Bijbel is ook vaak niet logisch. We dragen allen geloof en kennis mee in aarde vaten. Als je denkt te weten hoe het zit sta je weer met lege handen. Het blijft tasten in afhankelijkheid.
Inhoudelijk herken ik me meer in jouw opvatting dan in die van Omega, maar wat je nu over hem suggereert is gewoon onzinnig. Er zijn talrijke manieren waarop hij dat zou kunnen weten, bijvoorbeeld door het raadplegen van de vele preken en schrijfsels die er van GB-predikanten (op het internet) te vinden zijn, persoonlijke gesprekken, het bestuderen van onderzoeken, nieuwsberichten en statistieken over de kerkgang, etc.
@Lize Ik vermoed dat het dan niet gaat om verbondsautomatisme, maar vooral om de waarde en het gewicht van het verbond. Dat is zeker niet te onderschatten! Meer nog, met het verbond legt God ons de zaligheid in onze armen. Maar dat vereist wel een antwoord: geloof en bekering, oftewel het gelovig aannemen van dat verbond. Verbondsautomatisme benadrukt slechts de verbondsheiliging, niet de verbondswraak. Want het verbond heeft ook een keerzijde bij het verachten daarvan.
Laat niet weg dat de GB zelfonderzoek mag doen naar haar relevantie. Er is (gelukkig) bijzonder weinig kennis van de gereformeerde beginselen. We richten ons op beter op Christus alleen.
Het zou veel correcter zijn geweest om hier hoor en wederhoor toe te passen door bijvoorbeeld ook een ander PKN panellid om een reactie te vragen.
Gezien het ontbreken hiervan kan ik het interview en de daarin vertolkte meningen niet echt serieus nemen.. of ze nu een kern van waarheid bevatten of niet. Dit is goedkoop!!
Hartelijk dank voor de reactie.
Verbondsautomatisme is een lelijk woord. Het doet me denken aan een dode automaat. Er moet benzine in of een euro.
Ik zou het ook niet willen gebruiken als typering voor onze gemeente maar ik vermoed dat anderen dat wel zo zien maar zelf hoor ik dat het Woord zelf aan het woord gelaten wordt. Die is een tweesnijdend scherp zwaard. Ook zie ik de worsteling van de predikant.
Maar kort:
Kan een gedoopt kind verloren gaan?
Ik ben te dom voor dogma's maar ik hoop en neig ernaar dat het niet kan.
Het zou betekenen dat ik behouden ben omdat ik het omarmd heb?
Soms denk ik stiekem:
Moeder Monica die zo'n voorbeeld gemaakt is voor het veelvuldig bidden voor haar kind was die ten diepste niet ongelovig? Is Augustinus gered door Monica's gebed of door een God die trouw is aan Zijn verbond en door haar heenbad.
Nou, ik kom er niet uit en ik zou aan ds. van der Sluijs de vraag hebben. Wat wordt er concreet gezegd in de preken waar u moeite mee heeft?
Waar ziet u aan hoe meelevend mensen zijn.
Is een volle middagdienst een bewijs van schriftuurlijke prediking?
In de papieren krant is er meestal duidelijk onderscheid tussen wat onder verantwoordelijkheid van de redactie valt, en wat reclame is. Soms is er sprake van een reclame in de vorm van een interview of verslag. Daar staat dan boven 'Advertentie' of Advertorial of zoiets.
Misschien zou in dit soort gevallen op Refoweb eenzelfde vermelding helderheid verschaffen.
Hoe?
Het staat duidelijk verwoord in Gods Woord, daar hoeven we niet om te raden!
Over de predikingsopdracht die Jezus gaf wordt gezegd: ...
Daarna wees de Heer 70 anderen aan en stuurde die twee aan twee voor zich uit naar elke stad en plaats waar hij zelf naartoe zou gaan.
Hij gaf ze de opdracht ..
Ga dus en maak discipelen van mensen uit alle volken. Doop ze in de naam van de Vader en van de Zoon en van de heilige geest, 20 en leer ze om zich te houden aan alles wat ik jullie heb opgedragen. En weet: ik ben met jullie, alle dagen, tot het einde van het tijdperk.’
En dit goede nieuws van het Koninkrijk zal op de hele bewoonde aarde worden gepredikt als een getuigenis voor alle volken, en dan zal het einde komen.
Misschien is trouwens het boek wel net zo'n open deur als de vragen. Iedereen weet wat er mis is, maar de schaapjes moet vooral rustig blijven herkauwen. Ook dominees willen graag populair worden, zijn en blijven.
- 1
- 2
