Vraag
Een buurvrouw kwam onlangs vragen of wij mee wilden doen met een bloemstuk voor de buurman die overleden was, voor op de begrafenis. Ik heb haar verteld dat wij daar niet aan mee wilden doen. Ze begreep het ook wel en respecteerde het ook (ze had ook al wel vermoed wat ons antwoord zou zijn, maar ze wilde ons toch niet passeren).
Wat is de (bijbelse) reden dat wij 'geen bloemen' wensen? Is het omdat je niet iets geeft aan iemand die overleden is (want de bloemen waren voor de overledene bestemd, niet voor de nabestaanden). Wil men de dood 'verbloemen'?
Ik zou graag een antwoord hierop willen, zodat ik bij een eventuele volgende keer wat meer 'getuigenis' kan geven waarom wij dat niet wenselijk vinden.
Antwoord
Er zijn bij begrafenissen allerlei rituelen, die per land en streek verschillen. Veel gebruiken zijn ontleend aan het vroegere heidendom in ons land, zonder dat men dit nog weet. In Oost-Europese landen heeft men de gewoonte om op bepaalde dagen kaarsjes op het graf te branden. In ons land ziet men vaak dat men op de verjaardag van de overledene of op de datum van de begrafenis bloemen naar het graf brengt. Anderen versieren de graven met beeldhouwwerken, bloemen en planten. Bij kindergraven zien we zelfs speelgoed staan. Het zijn allerlei manieren om verdriet te verwerken. Op de Olijfberg in Jeruzalem, een grote begraafplaats, ziet men op de grafstenen kleine steentjes liggen: bij elk bezoek legt men een steentje neer als teken dat men de overledene niet is vergeten.
De dood is niet te ‘verbloemen’. Jezus zei tegen de Farizeeën: Gij zijt de witgepleisterde graven. gelijk, die van buiten wel schoon schijnen, maar van binnen zijn zij vol doodsbeenderen en alle onreinigheid (Matt 23:27). Het maakt nog wel verschil of men een enkele lelie of een palmtak op de kist legt of deze geheel onder bloemstukken bedekt. Het is beter om bij levenden af en toe een bloemetje te brengen!I n de Bijbel is er wel sprake van bloemen ter gelegenheid van een feest (Lev. 23:70). In Openbaring lezen we dat Johannes een grote schare voor de troon ziet met palmtakken in hun handen.
Ds. P. Vermaat schreef ( Liever toch bezoek, blz. 117): “Mimy hield van rozen” Tegenwoordig vind je zo'n mededeling nogal eens aan het slot ven een overlijdensbericht. De overledene hield van bloemen. Een directe uitnodiging om niet met lege handen naar de begrafenis of crematie te komen (...) Het 'zeg het met bloemen' , dat op bepaalde momenten van het leven een goede manier kan zijn om uiting te geven aan gevoelens (want zo kan het 'aanschouw de leliën des velds' uit Matt 6:28 ook worden gelezen), is bij een sterven toch wel een erg hulpeloos en verhullend (!) gebaar. Wat valt er te zeggen? De overledene ziet het niet meer en de familie laat ze achter op de begraafplaats (...) Een goede en trouwe nazorg aan de familie in de weken, maanden en zelfs jaren na het overlijden lijkt mij belangrijker en effectiever. Hoewel te vrezen valt dat ook deze ontwikkeling zich niet laat stuiten, toch moet op z'n minst gewezen worden op het gevaar dat de (tijdelijke) bloemenhulde uiteindelijk de echte aandacht voor de rouwdragende families zou kunnen verdringen of zelfs afkopen (...)
Ds. W. C. Meeuse
Dit artikel is beantwoord door
Ds. W. C. Meeuse
- Geboortedatum:12-04-1944
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Sliedrecht
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus (2011)
