Christelijke muziek luisteren

G. Slurink | 1 reactie | 22-03-2016| 13:54

Ik heb een vraag over christelijke muziek. Ik vind verschillende christelijke muziek mooi. De laatste tijd hoor en zie je meer over Hillsong-muziek. Sommige liedjes (de hele rustige nummers) vind ik best mooi en ik luister er graag naar, maar kan je hier als christen wel naar luisteren? Sommige mensen zeggen dat deze muziek niet goed is, vandaar mijn vraag.

Ook heb ik een tijdje geluisterd naar de zangeres Kari Jobe. Niet heel bekend (ikzelf heb haar bij toeval ontdekt), maar ze heeft soms heel mooie nummers geschreven, zoals “I am not alone, be still my soul, here”, “The  more I seek You”, “Here, Where I find You”, etc., maar kun je naar haar muziek luisteren?

Sommige mensen beweren dat zij (en nog een paar christelijke zangers zoals Hillsong) bij de Illuminatie horen. Toch zie ik veel Bijbelteksten in haar liedjes terugkomen. Haar songs raken mij en beschrijven goed hoe ik me soms voel. Wat denkt u, kan ik naar deze muziek luisteren of niet? Wat is een goede richtlijn in christelijke muziek?

Dank je voor je goede vraag. Liedjes die we horen en zingen kunnen een grote invloed hebben op onze gedachten over God, op wat we denken, geloven, zeggen, bidden en de keuzes die we maken. Als liedjes goed en bijbels zijn dan kunnen ze heel opbouwend zijn en houvast geven. Een paar regels uit een liedje blijven vaak makkelijk hangen. Als liedjes echter geen heldere en bijbelse inhoud hebben en daarbij ook nog eens de nadruk leggen op andere zaken dan kunnen ze ons op een verkeerd spoor zetten. Ik denk dan ook dat de belangrijkste richtlijn in christelijke muziek is dat het ons moet bepalen bij bijbelse waarheden: wie God is en wat Hij ons te zeggen heeft. Dat kan op allerlei manieren gebeuren: door deze waarheden te vertellen, door God ervoor te loven, door een persoonlijke getuigenis, door het herdenken van een gebeurtenis of op een andere manier. Maar het moet altijd volledig in harmonie zijn met hoe God Zich aan ons bekend heeft gemaakt door de Bijbel.

De bewering dat bepaalde christelijke zangers bij de Illuminati zouden horen lijkt mij een beetje uit de lucht gegrepen. Ik vermoed dat mensen die dat zeggen dat baseren op bepaalde symbolen die ze menen te zien of waar ze over lezen op bepaalde websites. Hier valt wel het één en ander over te zeggen maar dat is weer een ander onderwerp. Ik denk dat het belangrijker is om de muziek die doorgaat voor christelijk te leren beoordelen op inhoud. Dan vallen ongeschikte liedjes vanzelf af, ongeacht wat daar nou precies de oorzaak van is. Ik denk dat we daarbij, in het bijzonder wat hedendaagse christelijke muziek aangaat, op drie dingen moeten letten.

1. De inhoud moet helder zijn en kloppen met de Bijbel.

Een goede inhoud is duidelijk, gebalanceerd en terug te vinden in de Bijbel. Het kan op verschillende manieren verkeerd gaan. Allereerst kan de inhoud of een belangrijk deel ervan gewoon onbijbels zijn. Ten tweede kunnen er woorden met een bijbelse ondertoon worden gebruikt maar die worden dan in een ander verband geplaatst, waardoor de betekenis ervan verandert. Ten derde kan door vage bewoordingen te gebruiken de inhoud weinigzeggend blijven. Ten vierde kan de vormgeving van het lied, bijvoorbeeld in de uitvoering, een verkeerd signaal afgeven of in een verkeerde richting sturen. Ten vijfde kan door het weglaten van zaken die ook van belang zijn een scheef beeld gegeven worden. Vaak als het verkeerd gaat is er een combinatie van verschillende van deze dingen. Dus bekijk zowel de tekst als de uitvoering goed en vraag jezelf af: waar gaat het hier nu eigenlijk precies over? En kan ik dit zo terug vinden in de Bijbel? En wat staat er dan eigenlijk precies in de Bijbel? En is dat alles wat de Bijbel zegt of zegt de Bijbel nog meer? 

2. Het totaalbeeld moet kloppen.

Als je de tekst van bijvoorbeeld “I am not alone” van Kari Jobe leest met de rest van de Bijbel in gedachten is het best een aardige tekst die een beetje doet denken aan psalm 23. Iemand die zich heeft toevertrouwd aan de Heere Jezus en zo een kind van God geworden is, mag zich hiermee troosten. Zoals Hebr. 13:5 ons er aan herinnert dat God heeft gezegd tegen Zijn volk: "Ik zal u beslist niet loslaten en Ik zal u beslist niet verlaten." “Be Still, My Soul” is zeker een mooi lied, een oud lied uit de 17e eeuw.

Maar toch wil ik, met name vanwege de manier waarop Hillsong en Kari Jobe en anderen hiermee omgaan hierbij een kanttekening maken. Als deze boodschap namelijk los wordt gemaakt van de rest van de Bijbel, dan krijgt het een andere inhoud. Dan wordt God een soort van onzichtbare vriend die altijd voor je klaarstaat. Deze wordt dan verkondigd als een God van onvoorwaardelijke liefde die verder geen eisen stelt. Maar dat is niet de God van de Bijbel. Niet op die manier. 

We kunnen op verschillende manieren fout gaan. Het eerste is dat we denken het goed te kunnen maken met God door zelf dingen aan te dragen. Het tweede is dat we denken dat alles al goed is omdat we geloven dat Hij bestaat, bidden of anderszins aan religie doen. Het derde is dat we denken dat we niets kunnen en daarom niets hoeven te doen. Het vierde is dat we denken dat God helemaal niets van ons vraagt. Geen van deze is de bijbelse weg. De bijbelse weg is de Heere Jezus. Bekering, overgave, geloof, vertrouwen en gehoorzaamheid aan Hem. 

In de hedendaagse christelijke muziek komt het helaas nogal eens voor dat alles uit de Bijbel dat minder prettig klinkt wordt verzwegen. Alleen de prettige dingen blijven: God is liefde, Hij houdt van ons en straks gaat iedereen die dat gelooft naar de hemel. Dus kom erbij en doe mee! Dat is zo ongeveer de boodschap die overblijft. Woorden van zonde, oordeel, bekering, gehoorzaamheid, maar ook van verzoeking, vervolging, je kruis opnemen en nog een heleboel meer die bij het christelijk leven horen ontbreken. De ernst van de zonde blijft zwaar onderbelicht. 

De wereld is gevallen in zonde en is onder Gods vloek. God heeft een dag vastgesteld waarop Hij de wereld zal oordelen. En dat oordeel zal rechtvaardig zijn. Als we een klein beetje gaan zien wie God is en wie wij eigenlijk zijn in ons hart dan gaan we beseffen dat we niet voor God kunnen bestaan. Mijn zonde en mijn zondige natuur staat tussen mij en God in en maakt mij ongeschikt om in Zijn nabijheid te kunnen zijn. Als ik God echt zou ervaren zou ik het besterven. Zoals Jesaja zei: "Wee mij, want ik verga! Ik ben immers een man met onreine lippen en woon te midden van een volk met onreine lippen." Op de nieuwe aarde zal niets komen wat onrein is. Daarom moet ik rein en nieuw gemaakt worden. En net zo min als een varken dat in een modderpoel leeft zichzelf kan schoonmaken kan ik mezelf schoonmaken. En daarom is God zelf mens geworden in de Heere Jezus. Hij heeft zijn hemelse heerlijkheid achtergelaten en kwam om onze zonde op zich te nemen. God zegt: Bekeer je van je eigen wegen en geef je over in geloof aan Mijn Zoon. Wordt Zijn eigendom, dan reken Ik jou je zonde niet meer toe (Rom 4:8), maar reken Ik jouw zonde Hem toe (Jes 53:5). Dan is mijn zonde weg en staat niet langer tussen mij en God in. En dan is God mijn Vader geworden en zal mij nooit verlaten. En als ik dan het eigendom ben geworden van de Heere Jezus, dan ben ik niet langer eigen baas maar is Hij het en kan ik ook niet langer voor mezelf leven. Dit is de weg en we kunnen geen andere weg nemen. Ik hoop dat je een beetje het verschil ziet. Als het totaalbeeld niet klopt, kan de boodschap van inhoud veranderen en misleidend zijn.

3. Veel hedendaagse christelijke muziek spreekt voornamelijk het gevoel aan. Maar we moeten niet voelen maar weten.

In deze tijd zijn mensen sterk gericht zijn op het gevoel. Bands zoals Hillsong en Kari Jobe en andere spelen sterk op dat gevoel. Ook in de teksten gaat het veel over gevoelens. En de muziek is ook nog eens iets dat sterk op het gevoel werkt. Het is gevoel voor en gevoel na. Ik kan me goed voorstellen hoe het is als je zegt dat de songs van Kari Jobe je raken en goed beschrijven hoe je je soms voelt. Dat had ik vroeger met heel veel muziek. Maar ik heb geleerd dat je niet kunt bouwen op wat je voelt of denkt te voelen.

In de Bijbel, bijvoorbeeld in de brieven van Paulus of Johannes, lees je keer op keer: "wij weten!", "wij weten dat een mens niet gerechtvaardigd wordt uit werken van de wet, maar door het geloof in Jezus Christus" (Gal 2:16), "wij weten dat Hij Die de Heere Jezus opgewekt heeft, ook ons zal opwekken" (2 Kor 4:14). "Wij weten dat Hij ons verhoort, wat wij ook bidden" (1 Joh 5:15)". "Wij weten dat voor hen die God liefhebben, alle dingen meewerken ten goede” (Rom 8:28). En dat komt voortdurend terug: "wij weten!" Niet: "wij voelen, wij ervaren", maar: "wij weten!" Dit weten is geloven met een vaste zekerheid, omdat het is gezegd door God, Die betrouwbaar is en niet liegen kan. Daarom hebben we een vast vertrouwen. Gevoelens zijn op zich niet het probleem, maar het weten is de auto en de gevoelens zijn de aanhanger. Het weten trekt de lading en geeft de richting. De gevoelens volgen en moet in de juiste richting gestuurd worden door het weten. Dus het weten moet worden aangesproken en niet het voelen.

Kan je nu naar de muziek van Hillsong en Kari Jobe luisteren of niet?

Zowel Hillsong als Kari Jobe en de megakerken waar ze aanbiddingsleiders zijn (Hillsong Church en Gateway Church) (en ditzelfde geldt ook voor een verzameling van andere soortgelijke aanbiddingsleiders en kerken) kenmerken zich door drie dingen:
 
1. Dat Jezus voor ons aan het kruis is gestorven is voor hen duidelijk (en dat is mooi), alhoewel het besef waarom niet echt diep lijkt te gaan. 

2. Naast deze waarheid wordt het al snel troebel. Op veel gebied lijkt het alsof ze wel een klok hebben horen luiden maar niet helemaal weten waar de klepel nou precies hangt (dit baseer ik op interviews, toespraken, kerkdiensten en preken die ik heb gehoord en gezien van hen en hun pastors). Dit resulteert in allerlei vreemde ideeën op allerlei gebied.

3. Er is een hele sterk nadruk op gevoel en emotie want dat is hoe zij menen God te ervaren of de Heilige Geest te ervaren. Ik zal hier nu niet dieper op ingaan, maar dit is -denk ik- onbijbels en misleidend.

Dit uit zich ook in hun muziek, waarin het vaak gaat over dat Jezus voor ons aan het kruis is gestorven, over het ervaren van God en een sterke nadruk op de emotie en het gevoel. Zoals ik al zei is gevoel en emotie op zich niet een probleem maar zij stellen vaak het voelen boven het weten en dat is wel een probleem.
 
Muzikaal gezien heb ik bij de nummers van Kari Jobe en de rustige nummers van Hillsong op zich geen probleem, maar de sterke nadruk op het opwekken van emoties vind ik, zeker in verband met wat zij daar verder aan verbinden, wel problematisch. Wat de teksten betreft, er zijn nummers, die je, mits je ze met de rest van de Bijbel in gedachten hoort, best kan zingen of luisteren, maar andere teksten zijn troebel, inhoudsloos, of ronduit onbijbels. 

Al met al ben ik er bepaald niet enthousiast over. Ik wil hiermee geen uitspaken doen over deze mensen zelf, maar het is wel belangrijk dat we een goede keuze maken door wie of wat we ons laten beïnvloeden. Heel veel mensen komen in de knoop omdat ze op hun gevoelens afgaan en daarin (uiteraard) geen houvast kunnen vinden. Als ik het dan vergelijk met christelijke liederen uit de afgelopen eeuwen, deze zijn zo anders, zoveel helderder en zoveel rijker aan inhoud. Gelukkig zijn er ook wel weer nieuwe liederen met goede inhoud en ik hoop dat er weer meer komen. Zoek bijvoorbeeld eens naar de liedjes van Keith en Kristyn Getty. Daar is heldere bijbelse inhoud waar je wat aan hebt en waar het weten wordt gevoed met bijbelse waarheden waardoor de gevoelens de goede richting krijgen.

Stuart Townend, de schrijver van veel christelijke liedjes die ook veel met Keith Getty samenwerkt zegt: "Het is zo belangrijk dat ons leven niet gebouwd is op onze gevoelens of omstandigheden, maar op het woord van God, en liedjes kunnen ons echt helpen om deze waarheden te overdenken en vast te houden." Ik denk dat hij hier goed heeft samengevat wat christelijke muziek moet doen. 

Ik hoop dat dit antwoord je een beetje verder helpt. Als je nog graag verder wil doorvragen vraag dan gerust.

Een hartelijke groet,
Gerard Slurink

Dit artikel is beantwoord door

G. Slurink

• Geboortedatum:
  12-02-1963
• Kerkelijke gezindte:
  Reformatorisch
• Woon/standplaats:
  Lahti, Finland
• Status:
  Actief

165 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven