Goddeloze achtergrond Kerst en Pasen
Ds. M.F. van Binnendijk | 7 reacties | 04-01-2014| 13:34
Vraag
Mijn vraag is al eerder aan de orde gekomen, maar naar mijn idee nog niet helemaal beantwoord. Ik heb pas de documentaire gezien "Wat is er met Kerst mis". Daar wordt duidelijk gezegd dat Kerst, maar vooral ook Pasen, een vreselijke goddeloze achtergrond heeft. Het heeft niet slechts met de Romeinse goden te maken, maar deze afgoderij gaat terug naar de eerste afgoderij na de zondvloed, die van Nimrod. Zou u deze documentaire willen bekijken en dan uw mening geven over het vieren van Kerst en Pasen op deze dagen? Bovendien gaat het in de documentaire over Sinterklaas. Kunnen we als Christenen nog wel Sinterklaas vieren? Overigens besef ik wel dat we Kerst en Pasen niet kunnen en moeten afschaffen, maar vraag ik me wel af hoe we er dan mee om moeten gaan.
Antwoord
Het vieren van Sinterklaas laat ik hier buiten beschouwing. Met of zonder ‘gekleurde’ Piet... (zie ook de vragen en antwoorden in de Vragenrubriek hierover). Al heeft onze Sinterklaas en zijn Amerikaanse spiegelbeeld Santa-Claus wel veel trekjes die aan de Bijbel zijn ontleend (het Boek, Alwetendheid, naamkennis enz.; roede voor straf; cadeautjes voor goed gedrag) en buitengewoon veel traditionele en lokale trekjes. Zie ook deze link.
Wat genoemde documentaire laat zien is niet schokkend nieuw of anders dan wat op diverse (vooral Amerikaanse) sites regelmatig terugkeert (o.a. deze). Het is algemeen aanvaard dat de kans dat de Heiland op 25 december is geboren zo goed als nul is, evenals dat het jaar nul als Zijn geboortejaar is.
Allerlei berekeningen en visies zijn in de achterliggende tweeduizend jaar geopperd en dan vooral gebaseerd op berekeningen van de ster van Bethlehem. (Was het een komeet? Ster? Conjunctie? Zie o.a. deze site. Aan de hand van allerlei sterrenkundige berekeningen denkt de één aan 9 september van het jaar 2, terwijl recent ‘wetenschappelijk’ onderzoek met behulp van computermodellen uitwijst dat 17 juni van het jaar –2 dé geboortedag is.
Ik begrijp dat een documentaire als deze zaken helder maakt en sommigen kan verwarren. We moeten echter niet uitsluiten dat waar we oude gewoonten uitsluiten, er evenzoveel nieuwe insluipen.
Toen het volk Israël Kanaän binnen ging, was het refrein door alle jaren en eeuwen heen: “Doe niet als zij!” En dan ging het specifiek over het overnemen van traditionele en religieuze gewoonten, waaronder de verschrikkelijkste van alle: het offeren van (je eigen) kinderen aan de Moloch, van oorsprong uit Carthago overgenomen en in de Kanaänitische religie opgenomen. En toch... Israël is er helemaal in meegegaan (hoogtepunt in de tijd van Jeremia).
Dat onder keizer Constantijn pas een drietal eeuwen later de Kerstdag rond de zonnewende is vastgelegd heeft dan ook te maken met het willen ‘overstemmen’ van bestaande heidense praktijken in diezelfde tijd, in de hoop dat feesten als zonnewende en midwinterfeest het zouden afleggen tegen het Christusfeest: de geboorte van Christus als dé sol invictus en de sol iustitiae (zonne der gerechtigheid). Het heeft niet mogen baten...
Dat er allerlei zaken door de eeuwen zijn bijgekomen of dat bepaalde christelijke feesten doelbewust of per toeval op ‘heidense’ dagen is komen te liggen, is misschien betreurenswaardig voor en moeilijk uit te leggen aan hen die om één of andere reden sowieso met Kerst en Pasen in het algemeen en met het christelijk geloof, zo niet de historiciteit van Jezus in het bijzonder, willen afrekenen. Voor mij hoeft het geen reden te zijn om dan maar van alles af te schaffen, met het badwater het kind (Kind) erbij.
Dat het volk Israël op de 14e Nisan uittrok bij volle maan (vandaar de regel dat Pasen valt op de eerste zondag na de eerste volle maan na het begin van de lente) was een vooral praktische reden: dan kon je ‘s nachts bij goed zicht (!) reizen. Mooiere symboliek kun je toch niet hebben?
Dat Jezus op de 14e Nisan (Hebreeuwse kalender) van het jaar 30 (Romeinse kalender, er van uitgaande dat Zijn geboorte zou hebben plaatsgevonden in het jaar –4, vanwege de dood van Herodes in –2, en de moord op alle tweejarigen van Bethlehem... enz. enz.) Zijn kruisdood stierf, is wellicht qua datering niet accuraat te achterhalen vanwege allerlei correcties in kalenders of overlappingen van eerste/laatste jaar regeerjaar van de koningen binnen en buiten Israël... het zijn niet de getallen die de historiciteit moeten bewijzen, maar het is mijn geloof dat Zijn geboorte, dood en opstanding blijmoedig en vrijmoedig omhelst en bepalend is voor mij leven hier en nu (en straks).
Dat er ongekend veel waas en wazigheid rondom de feesten ligt is historisch, cultureel en traditioneel zo gegroeid. We zijn aan overlevering overgeleverd!
Je kunt je erin verliezen, met allerlei goede bedoelingen, om met Pilatus de ‘waarheid’ boven tafel te krijgen. Maar wat brengt het je? Je kunt het om gelijkwaardige redenen allemaal afschaffen. Maar... wát is je alternatief dat je biedt? En heeft dat alternatief goede grond? Om dezelfde reden zou je een boek als Esther uit de Bijbel moeten wegnemen, omdat enerzijds de naam van Israëls God er niet eens in genoemd wordt, anderzijds omdat de namen Esther en Mordechai een Hebraïsering (zouden) zijn van de Babylonische godin Ishtar (ster) en Babylons staatsgod Marduk. Hé, waar had ik dat eerder gehoord?!
Conclusie: Dat er veel kaf onder het koren is, maakt mij temeer alert om naar het graan, het ware Brood des Levens te zoeken te midden van alle onzekerheid, onwetendheid en waanwijsheid. Hij kwam van al zo hoge... maar Hij kwam wel in een verloren wereld vol volkstradities, gewoonten, heidendom, oer-religies en wat al niet meer. Een chaos (tohoe-wa-bohoe, Gen. 1) van jewelste, dat er na Genesis 3 niet eenvoudiger op werd. Maar God is wél in déze wereld -míjn wereld!- gekomen als het Licht ván deze (!) wereld; als de Deur naar een ándere wereld; als de Goede Herder van Zijn Kudde ín deze wereld; als de Landman vóór deze akkerwereld. Gekomen tot het Zijne, een volk weliswaar ondergedompeld in diepe duisternis (ook van kennis en wetenschap), maar toch tegelijk ook Zíjn volk.
Laten de omstandigheden duister zijn en blijven voor ons menselijk verstand en begrip, ik mag het doen met inzicht en wijsheid die gefundeerd is in de kennis van Christus (Psalm 111 : 10, Spreuken 9:10).
Ergo... Beproef alle dingen, maar... behoud het goede.
Ds. M. F. van Binnendijk,
te Rotterdam
Over de makers van deze video zijn diverse artikelen verschenen op Refoweb. Lees die voor meer achtergrondinformatie:
Dit artikel is beantwoord door
Ds. M.F. van Binnendijk
- Geboortedatum:30-11-1963
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Stadskanaal
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Lees ook: het weblog 'Dominee in de bajes'
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Heb je wel eens in het nieuwe testament gekeken of de christenen feesten vierden? Vierden de apostelen kerst of pasen? Ze gingen wel naar de tempel, misschien om te evangeliseren, maar in de christelijke gemeenten vind je dat eigenlijk niet, dat ze dat vierden.
Misschien is de reden, dat God niet wil dat wij gasten zijn, maar zonen en dochters. Ik bedoel, dat we niet op een speciale dag meer aan hem denken en bij God "op bezoek gaan", maar dat we elke dag met dezelfde intensiteit hem zoeken en "bij hem wonen". Wij moeten elke dag dankbaar zijn dat Jezus mens geworden is en bereid was om te sterven, niet in het bijzonder met kerst en pasen.
Het nadeel van feesten is, dat als je een paar speciale dagen heb, dat je dan heel veen "niet-speciale" dagen hebt, die je dan kan gebruiken om niet aan God te denken, maar aan wat je zelf leuk vindt. Voor de christenen in de bijbel was elke dag een feestdag:
Hand. 2: 46 En zij bleven dagelijks eensgezind in de tempel bijeenkomen, en terwijl zij van huis tot huis brood braken, namen zij gezamenlijk voedsel tot zich, met vreugde en in eenvoud van hart; ...
Dagelijkse vreugde in God, dan heb je geen speciale gedenkdagen en feesten nodig. Dat voorbeeld gaven de apostelen. Reactie: emaildfj1@gmail.com
Psalm 27: 4 Eén ding heb ik van de HEERE verlangd, dát zal ik zoeken: dat ik wonen mag in het huis van de HEERE, al de dagen van mijn leven, om de lieflijkheid van de HEERE te aanschouwen en te onderzoeken ...
Pasen vind ik een christelijk feest, hoewel ik liever zou zien dat het op dezelfde datum wordt gevierd als de joden pesach vieren en dat het van de heidense elementen wordt ontdaan. Kerst vind ik geen christelijk feest, hoewel het me niet verkeerd lijkt om stil te staan bij de Heiland die voor ons naar de wereld kwam. Toch wringt het wel dat de data zijn gekozen waarop ten diepste iets anders wordt gevierd. Als ik het me goed herinner uit de lessen kerkgeschiedenis en geloofsleer, had Calvijn het liefst gezien dat kerst zou worden afgeschaft en daarin volg ik hem. Heel gereformeerd dus:)
Enfin, het filmpje ken ik en ik ben het voor een groot gedeelte eens met wat erin wordt gezegd. Maar goed, het lijkt me ondoenlijk om dat nu nog veranderd te krijgen(hoewel dat een zwak argument is want als o.a. Luther en Calvijn zo hadden gedacht, dan waren we nu nog katholiek; want ja: overgeleverd..). Zelf vieren mijn man en ik geen kerst meer, al staan we wel even stil bij de geboorte van Jezus. Daar blijft het bij.
Je kunt het invullen zoals je wilt. Je bent er zelf bij als je een kerstboom aanschaft of als je paaseieren gaat beschilderen etc.
Sinterklaas is inderdaad puur heidens en ik zou ook zeker kinderen niet in hem laten geloven. Maar dat is mijn mening en vraagsteller, doe wat jij denkt dat goed is.
De predikant vraagt wat het alternatief is als je feesten afschaft. Wel, Bijbelse alternatieven genoeg denk ik zo maar daar ga ik hier niet over beginnen want dan wordt mijn reactie vast weer verwijderd.
Het zou idd fijn zijn als pasen gelijk met pesach zou vallen en niet gerelateert aan heidense feesten.
Stilstaan bij de geboorte van de Heere Jezus is niet verkeerd, wel alles wat er om heen verzonnen is. Ook het stalletje met dieren om de kribbe staat nergens in de bijbel.
Terug gaan naar Gods woord! dat is mijn boodschap.
Nee hoor dat was al vroeg ; lees Hand. 11 ; 25 En Bárnabas ging uit naar Tarsen, om Saulus te zoeken; en als hij hem gevonden had, bracht hij hem te Antiochíë.
26 En het is geschied, dat zij een geheel jaar samenvergaderden in de Gemeente, en een grote schare leerden; en dat de discipelen eerst te Antiochíë Christenen genaamd werden.
1 Kor. 5 vers 8 roept ons op om te feesten" Zo dan laat ons feest houden, niet in den ouden zuurdesem, noch in den zuurdesem der kwaadheid en der boosheid, maar in de ongezuurde broden der oprechtheid en der waarheid".
En in dit alles werd Hij de Eersteling van de Grote Vreugde - het Hemels Avondmaal - boven, met alle Godgezinden.
De psalmen juichen ons toe om ons te scharen onder de feesthoudende menigte! Dan hebben we het wel over een feest, dat (Gr.) "en-thousiast" (en Theos) is, ofwel: "in God".
In de geest van David, huppelend van zielenvreugd voor de ark des Heeren.
