Vernietiging van de Midianieten

Ds. M. Pronk | 5 reacties | 07-12-2011| 14:54

Over Numeri 31. In dit bijbelhoofdstuk wordt het vernietigen van de Midianieten beschreven. Mozes stuurde zijn leger erop uit: Zij doodden alle mannen en de koningen van de Midianieten, maar niet de vrouwen en de kinderen. Toen zij terugkwamen in het leger van Israel werd Mozes hierover boos (dat de vrouwen nog leeften vanwege de zaak van Peor uit Numeri 25). Vervolgens gaf Mozes opdracht om alle vrouwen te doden, evenals de jongetjes. Alleen meisjes (maagden) mochten blijven leven en werden onder de Israelieten als oorlogsbuit verdeeld (vanaf vers 26). Ook de Levieten kregen hun deel in de buit (inclusief de Midianitische maagden). Mijn vragen zijn: Waarom werden de jongetjes gedood? (volgens mij hadden zij geen enkel aandeel in het gebeuren uit Numeri 25, net zo min als de maagden). Wat werd er met de maagden gedaan? Werden deze 'gebruikt' aangezien ze oorlogsbuit waren, zoals toegestaan was volgens Deuteronomium 21, of werden ze 'gewoon' slaaf gemaakt? De Levieten werden reeds door de Israelieten van levensonderhoud voorzien. Wat moesten zij met een maagd (of dienen de maagden die de Levieten ontvingen geofferd te worden)? Waarom wordt er (zover als ik weet) nooit gepreekt uit Numeri 31 (maar ook niet uit veel meer OT bijbelgedeelten)?

Ik geef het de vraagsteller toe dat over veel gedeelten uit het OT niet of nauwelijks gepreekt wordt. Dit hoofdstuk, Numeri 31, valt  ook onder deze categorie. Een predikant zal niet snel dit hoofdstuk kiezen om erover te gaan preken. Als gemeentepredikant hield ik mijzelf voor dat het zowel voor mijzelf als voor de gemeente een goede zaak is een Bijbelboek in zijn geheel door te preken. De zogenaamde lectio continua. Een Bijbellezing is daar heel geschikt voor. Jammer dat deze doordeweekse diensten weinig meer gehouden worden. Zelf heb ik in een serie Bijbellezingen een groot deel van Numeri doorgepreekt. Dit hoofdstuk kwam aan de beurt op woensdag 4 mei 1994.

Het hoofdstuk handelt over de strijd tegen de Midianieten. Het volk Israel is aan het einde van haar veertigjarige tocht door de woestijn vanuit Egypte gekomen. Het is gelegerd aan de oostkant van de Jordaan tegenover Jericho in de vlakke velden van Moab. De plaats Sittim wordt genoemd. Mozes zal verzameld worden tot zijn vaderen. Vlak voor zijn heengaan krijgt hij de opdracht van de HEERE de strijd tegen de Midianieten aan te gaan.

Gesproken wordt over de wraak van de kinderen Israëls en de wraak des HEEREN. Deze twee zijn nauw aan elkaar verbonden.  We krijgen de indruk dat dit een heilige oorlog, een oorlog des HEEREN is. Van elke stam moet Mozes duizend man oproepen, zodat er van de twaalf stammen dus 12.000 man ten strijde trekken. Zij vertegenwoordigen het gehele volk. Pinehas, de zoon van de hogepriester Eleazar, gaat mee met de heilige vaten en de trompetten des geklanks in zijn hand. Waaraan moeten we denken bij de heilige vaten? Bepaalde heilige voorwerpen of kledingstukken behorend bij de priesterlijke dienst in het heiligdom? Of worden met de heilige vaten de zilveren trompetten bedoeld? De priester blaast erop met een gebroken klank als een gebed tot de HEERE om hulp en genade.

De wraak van Israel en van de HEERE aan het adres van de Midianieten. De wraak van Israel is de wraak van de HEERE. Je weet wat er gebeurd is. Balak, de koning der Moabieten, heeft Bileam ingehuurd om Israel te vloeken. Echter, hij kon niet anders doen dan het volk zegenen. Daarna gaf Bileam een duivelse raad. Hij adviseerde het volk Israel te verleiden tot hoererij, om op deze manier van haar God te worden afgetrokken. In dubbele zin hoererij. Het advies luidde: Verleid het volk tot afgoderij en hoererij met uw vrouwen. Het volk Israel werd uitgenodigd om deel te nemen aan offerplechtigheden ter ere van Baal Peor. Dit offerfeest ging gepaard met verkeerde seksuele praktijken. Het is te verstaan dat de toorn des HEEREN ontstak omdat Israel de wet des HEEREN met voeten vertrad. Een zonde tegen het eerste, het fundamentele gebod: geen andere goden dienen, de HEERE uw God alleen. Er vielen onder Israel 24.000 doden door een plaag van de HEERE. De HEERE zei tegen Mozes dat hij vijandig tegenover de Midianieten moest handelen (Numeri 25, 17 en 18). Je moeten weten dat de Moabieten een verbond hadden gesloten tegen Israel met de Midianieten  (Numeri 22,4), vandaar dat de beide volken te samen worden genoemd. 

Israel staat schuldig. Zeer zeker. Zij heeft Gods verbond schandelijk verbroken. De HEERE heeft in Zijn heiligheid het volk gestraft. Maar Moab/Midian heeft het volk verleid waardoor er van Israel 24.000 stierven. Israel mag zich daarom wreken. Het is de wraak van de HEERE omdat Hij in Zijn heiligheid door Moab/Midian is aangetast en niet erkend. In Zijn heilige toorn straft Hij de Midianieten. Zowel Israel als de Midianieten dienen te weten wie de HEERE is in Zijn heiligheid. Hij straft zowel de daders van de zonden als de verleiders tot de zonden. Tegelijk is deze rechtvaardige toorn een klop op de harten, zowel van de Israëlieten als van de Midianieten, om zich tot de HEERE te bekeren. Eens zal de grote dag aanbreken waarop de HEERE allen, ook alle volken rechtvaardig zal oordelen. De dag van de wederkomst. Zijn we bereid?

Over de oorlog zelf wordt weinig vermeld. De Midianieten wordt een geweldige slag toegebracht. Allen worden gedood. Onder de Israëlieten sneuvelt er niet een.

Er valt in dit hoofdstuk veel te leren. Ik wees reeds op het komende oordeel des HEEREN. Maar er is meer. We komen de instelling van de twee zilveren trompetten tegen als teken van het gebed tot de HEERE. Een les voor ons allen om elke dag onder alle omstandigheden te leven in afhankelijkheid en aanhankelijkheid van de HEERE. Een leven waarin het gebed een grote plaats inneemt. Er is nog meer. Binnenkort zal Israel het beloofde land binnen mogen trekken. De strijd wacht. Het volk zal met gesneuvelden in aanraking komen. Dat roept om reiniging. In dit hoofdstuk wordt het volk daarop al voorbereid. Er zal buit in handen van Israel vallen. Deze moet eerlijk verdeeld worden. Vooral mag de dienst van de HEERE niet vergeten worden en het onderhoud van de priesters.

Bij de terugkeer brengen de bevelhebbers een grote buit mee. Aan vrouwen en kinderen, aan vee. Mozes en Eleazar en de oudsten van het volk gaan hen tegemoet. De ontvangst valt hen bitter tegen. In de eerste plaats mogen ze niet in het legerkamp komen alvorens ze gereinigd zijn. Immers zijn ze in aanraking geweest met gedoden. Zeven dagen lang dienen ze buiten de legerplaats te blijven en op de derde en de zevende dag gereinigd door besprenging met water. Ook alle kleding en gereedschap moet gereinigd worden. Ook de buit aan goud, zilver enzovoorts.

Waarom is dat? Wel, wie in aanraking gekomen is met een dode is onrein, kan niet deelnemen aan de diensten in het heiligdom. De HEERE is de God van het leven, de Heilige. Hij is verre van de zonden en de dood. De dood maakt ons onrein voor de HEERE. Reiniging is dus nodig om weer tot de legerplaats te worden toegelaten. Je begrijpt dat deze symbolische handeling zowel Israel als ons veel te leren heeft. Wij zijn zondaren, dood door de zonden en misdaden. We zijn als onreinen voor de Heere die niet tot Hem kunnen naderen, dan alleen door het bloed van Christus.

Vervolgens ontsteekt de toon van Mozes dat zij de vrouwen hebben laten leven. Juist de Midianietische vrouwen zijn de oorzaak van de ellende van Israel, zij hebben de mannen tot afgoderij en hoererij verleid. Alsnog moeten ook de jongens gedood worden. Immers zouden zij in de toekomst een gevaar voor Israel kunnen betekenen. Alleen de maagden mogen gespaard blijven. Zij hebben immers niet meegedaan om de Israëlitische mannen joodse mannen te verleiden.

Het grote gevaar dat Israel bedreigt wanneer het eenmaal het land Kanaän gaat veroveren en bewonen is het zogenaamde kanaänitisme, het gaan dienen van de afgoden van de Kanaänieten. Israel moet diep beseffen dat het geroepen is de HEERE te dienen zich verre te houden van de dienst aan de afgoden. Een les voor ons allemaal. Immers er zijn zoveel afgoden, alles waarop men zijn vertrouwen stelt en waarvoor men leeft buiten de HEERE.

Er volgen richtlijnen bij het verdelen van de buit. Een buit aan mensen en beesten. Bij mensen denken we dus aan de maagden die gespaard blijven. De helft is bestemd voor de strijders en de andere helft voor het overige volk dat niet mee uitgetrokken is. Een rechtvaardige verdeling van alles wat mensen uit Gods hand ontvangen. Dit geldt nog steeds voor ieder van ons.

Van de buit komt ook iets de HEERE toe, een heffing te voor de HEERE. Van het deel dat de strijders van de buit toekomt is een vijfhonderdste deel bestemd voor de priesters. Van het deel voor het volk is een vijftigste deel  bestemd voor de Levieten. Het verschil wordt veroorzaakt door het feit dat er meer levieten zijn dan priesters. Er moet zorg gedragen worden voor de voortgang van de dienst des HEEREN. Laten we met onze uitgaven op een  verantwoorde wijze bezig zijn. We ondersteunen ook financieel de dienst des Heeren. De gemeente heeft zorg te dragen voor haar predikanten.

Waartoe dienen de maagden die als buit de strijders, het volk en ook de priesters en de levieten toevallen? Zie dienen als slavinnen en worden ook ingezet voor het slavenwerk bij het heiligdom. Wij kunnen ook denken aan een huwelijk als bijwijf. Zie daarvoor Deut.21:10–14. Zij dienen dan wel hun vorige heidense leven af te leggen.

Het hoofdstuk sluit af met de roof van de bevelhebbers aan gouden sieraden. Zij brengen dat als offerande aan de HEERE. Om voor onze zielen verzoening te doen voor het aangezicht van de HEERE. Het blijkt dat zij in de strijd nalatig geweest zijn, dat zij zonden gedaan hebben in strijd met de heiligheid van de HEERE. Wij hebben, willen we voor de HEERE kunnen bestaan, ten allen tijde verzoening nodig. Laten we onze zonde belijden en vergeving zoeken in het bloed van Christus.

Zo, nadat ik nog even jouw vraag heb nagelezen, meen ik alle vragen te hebben beantwoord.

Ds. M. Pronk

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M. Pronk

• Geboortedatum:
  10-03-1940
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  KralingseVeer
• Status:
  Inactief

71 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven